Lezen is een belangrijke vaardigheid voor de ontwikkeling van kinderen, maar hoe zorg je ervoor dat lezen thuis een vanzelfsprekend en leuk onderdeel van het dagelijks leven wordt? Of je nu samen leest, je huis vult met uitnodigende boeken of kleine momenten vindt om lezen te stimuleren – met de juiste aanpak maak je van lezen een plezierige gewoonte die bijdraagt aan de groei van kinderen, zowel op school als daarbuiten. In dit blog ontdek je wat een stimulerende leesomgeving is en hoe je die thuis kunt creëren, zelfs als je weinig tijd hebt.

Een stimulerende leesomgeving
Een stimulerende leesomgeving is een plek waar kinderen worden uitgenodigd om te lezen en waar ze plezier in lezen ontwikkelen. Het gaat verder dan alleen boeken in huis hebben; het draait om een sfeer waarin lezen vanzelfsprekend, leuk en toegankelijk is. In zo’n omgeving hebben kinderen toegang tot een gevarieerd aanbod aan leesmateriaal dat aansluit bij hun interesses en leesniveau. Daarnaast is er ruimte voor interactie: ouders en verzorgers lezen bijvoorbeeld samen met de kinderen, bespreken boeken of laten zelf zien dat ze van lezen genieten. Het is een bekende uitspraak maar wel echt waar: zien lezen, doet lezen! Een stimulerende leesomgeving helpt kinderen niet alleen hun leesvaardigheid te verbeteren, maar draagt ook bij aan hun nieuwsgierigheid, verbeeldingskracht en taalontwikkeling.
Een stimulerende leesomgeving thuis
Het creëren van een stimulerende leesomgeving begint met het zichtbaar maken van boeken in huis. Zorg voor een aantrekkelijke, toegankelijke plek waar boeken, tijdschriften of strips gemakkelijk te pakken zijn. Denk daarbij aan een boekenkast of mandjes met boeken. Kies leesmateriaal dat past bij de leeftijd, interesses en het niveau van het kind. Daarnaast is het belangrijk om lezen een dagelijks onderdeel van de routine te maken. Lees samen voor, praat over boeken en moedig kinderen aan om over hun eigen ervaringen te vertellen in relatie tot wat ze lezen. Laat ook zien dat je zelf plezier beleeft aan lezen; jouw voorbeeldgedrag heeft een enorme impact. Tot slot kun je speciale momenten creëren, zoals een boekenavond of een bezoek aan de bibliotheek, om lezen extra bijzonder te maken. Hierdoor voelt lezen niet als een verplichting, maar als een fijne, verrijkende activiteit.
Voorlezen in een stimulerende leesomgeving
Voorlezen is een krachtig hulpmiddel dat veel verder gaat dan alleen het vertellen van een verhaal. Het versterkt de taalontwikkeling, vergroot de woordenschat en stimuleert de fantasie van kinderen. Ook als kinderen al zelf kunnen lezen, blijft voorlezen van grote waarde. Het biedt hen de kans om kennis te maken met rijkere en complexere taal die ze misschien nog niet zelfstandig kunnen lezen. Daarnaast bevordert voorlezen het concentratievermogen en het luisteren, en creëert het een moment van verbinding tussen ouder en kind. Samen lezen kan kinderen inspireren om zelf vaker naar een boek te grijpen en laat zien dat lezen een gezellige en waardevolle activiteit is. Blijven voorlezen, zelfs bij oudere kinderen, ondersteunt hun leesplezier en helpt hen hun leessmaak én boekenkennis te vergroten.
Natuurlijk komt het wel eens voor dat je geen tijd hebt voor een voorleesmoment. Om dan toch met boeken bezig te zijn, zijn luisterboeken een goed alternatief. Via je lidmaatschap van de bieb kun je je aanmelden bij yoleo.nl, maar denk ook aan een abonnement bij Storytel. Hier kun je boeken laten voorlezen. Wellicht ook een leuk idee voor lange autoritten. Ook voor zwakke lezers kan dit motiverend werken om op deze manier hun eigen boek te lezen. Het kost hen vaak veel tijd en energie om te lezen. Op die manier kun je het afwisselen. Een paar bladzijden zelf lezen en daarna mee luisteren.
Ouders uit je klas motiveren
Fijn als jij als leerkracht én ouder het goede voorbeeld kan geven met betrekking tot het creëren van een stimulerende leesomgeving thuis. Nog fijner is het als ouders uit de klas tips en tricks kunnen meenemen naar hun eigen thuis. Hieronder geef ik een aantal suggesties om ook hen te motiveren:
- Nieuwsbrief, geef praktische tips die makkelijk uitvoerbaar zijn
- Boeken mee naar huis, zorg er van tevoren voor dat je duidelijke afspraken hebt gemaakt hoe lang ze de boeken mogen houden thuis. Overweeg ook een kinderzwerfstation op te zetten bij school.
- Leesvragen (zoals mini leeslessen) mee naar huis, geef ouders voorbeelden hoe ze met hun kinderen over de boeken in gesprek kunnen. Oefening baart kunst!
- Info avond