‘Mij mensbaksels peuzelen? Dit ik nooit! De anderen, jawel! Alle anderen peuzelt ze avond aan avond, maar ik niet! Ik is buitenbeenreus. Ik is aardige en lobbessige reus! Ik is de enige aardigeen lobbessige reus in Reuzenland. Ik is de Grote Vriendelijke Reus. Ik is de GVR.’
– De GVR filmeditie –
Het verhaal
De Grote Vriendelijke Reus, wie kent hem niet? Het boek is in 1982 uitgebracht door schrijver Roald Dahl en inmiddels door vele volwassenen en kinderen gelezen. En zelfs nu, anno 2016, blijft het een boek wat kinderen aanspreekt door de bijzondere verhalen waarin fantasie en realiteit gekoppeld worden. Speciaal voor de verfilming is er van het boek een filmeditie uitgebracht.
Sophie is een meisje dat in een weeshuis woont. ’s Nachts, tijdens het spookuur, kan Sophie niet slapen en gluurt ze door het raam. Maar dan ziet ze iets wat ze niet had mogen zien, een reus! Die reus ontvoert Sophie uit haar bed en neemt haar mee naar Reuzenland. Zou de reus haar opeten? In Reuzenland blijkt dat deze reus niet zomaar een reus is, maar de Grote Vriendelijke Reus. De andere reuzen zijn allemaal 2 x zo groot en 2 x zo sterk en lusten maar al te lief een mensbakseltje. Samen weten Sophie en de GVR een plan te ontdekken om de reuzen te stoppen om mensen te eten. Maar zou het ze lukken dit plan uit te voeren?
Benieuwd naar dit boek? Bekijk het inkijkexemplaar.
Boekverfilming
De GVR is nu voor de tweede keer verfilmd. De eerste keer was in 1989, toen is er een animatiefilm van gemaakt. Deze film heb ik als klein kind regelmatig gekeken. Bekijk hier mijn favoriete fragment uit deze film:
Nu is de GVR door Steven Spielberg verfilmd tot een prachtige live-action film. Het is zo bijzonder dat ze zoveel details uit de film zo realistisch kunnen maken. De film zit prachtig in elkaar. Het begint best spannend, dat laat de trailer wel zien. Bekijk de trailer hier:
Samen met mijn moeder bezocht ik deze film in de bioscoop waar ik jaren heb gewerkt. Sinds eind 2015 is de bioscoop in een nieuwe vestiging geopend, waarbij je vanaf het balkon onder het genot van een glaasje champagne de film kunt bewonderen. Dit was echt genieten. De film neemt je van begin tot eind mee in het avontuur dat Sophie samen met de GVR beleeft. Ik vind Ruby Barnhill, het meisje dat Sophie speelt, echt een perfecte match voor deze rol. Ze zag er precies zo uit zoals ik mij voorstelde bij het lezen van het boek. Het mooie aan deze live-action film is dat de landschappen erg indrukwekkend zijn. Richting het einde is er een scene waarin je uit kijkt over de prachtige natuur, voor dit uitzicht zitten Sophie en de GVR samen opeen rand, dat was voor mij echt een kippenvel moment. Al met al is de film echt een aanrader.
Met deze mini leeslessen vergelijk je het boek met de film:
Het hoofdstuk ‘Het Koninklijk Ontbijt’ op blz. 161 omschrijft precies wat je in de film ziet. Het is prachtig om te zien hoe ze deze situatie zo goed hebben kunnen verfilmen. Dit is een geschikt fragment om de overeenkomsten tussen het boek en de film te bespreken.
- Het korte hoofdstuk ‘Voedertijd’ op blz. 198 wordt in de film aangepast. In het boek worden de reuzen in een enorme kuil achtergelaten. Zo diep, dat zelfs als ze allemaal bovenop elkaar gaan staan, geen enkele reus kan ontsnappen. In de film worden de reuzen, die bang zijn voor water, achter gelaten op een eindland midden in de zee. Dit is een geschikt fragment om de verschillen tussen het boek en de film te bespreken.
Ideeën mini leeslessen bij de GVR
Om kinderen te enthousiasmeren om het boek te lezen en hen te stimuleren om erover na te denken kun je het boek koppelen aan mini leeslessen. Dit zijn tevens manieren om met kinderen in gesprek te raken over boeken en hun interesses te ontdekken. Enkele mini leeslessen voor het boek de GVR zijn:
- Hoofdstuk 2 ‘Wie?’ is erg spannend. Je houdt vanzelf je adem in bij dit hoofdstuk. Lees het zo spannend mogelijk voor. Vraag daarna de kinderen op zoek te gaan naar een spannend stukje in hun eigen boek.
- Lees blz. 23 ‘ De reus tilde…’ t/m blz. 28 ‘…vroeg ze bevend.’ voor. Sophie is erg dapper en slim. Ze houdt de reus aan het praten. Hoe is jouw hoofdpersoon? Lees een stukje voor waar dat uit blijkt.
- Sophie is een nieuwsgierig meisje. Ze blijft maar vragen stellen aan de reus. Ze durft hem zelfs te verbeteren. Lees blz. 38 ‘Het was even…’ t/m blz. 44 ‘…tijd voor etens.’ voor. De GVR verklapt grootste geheimen. Welke geheimen worden er in jouw boek verklapt? Lees een stukje voor.
- Sophie is ergens ook een beetje een betweter. De GVR heeft zichzelf de taal en het schrijven geleerd, maar toch verbetert Sophie hem de hele tijd. Lees blz. 96 ‘Maar vanwege deze…’ t/m blz. 97 ‘…zijn moeizame schrijfwerk.’ voor. Dit is een slechte eigenschap van Sophie. Wat is een slechte eigenschap van jouw hoofdpersoon en waarom?
- Waar speelt jouw boek zich af? Lees hoofdstuk ‘Op weg naar Londen’ op blz. 132. voor. In dit hoofdstuk speelt het verhaal zich af in Reuzenland, onderweg naar Londen en in Londen. Ik vind het zo bijzonder dat de verzonnen wereld gecombineerd wordt met de echte wereld. Op welke plek of plekken speelt jouw boek zich af? Bestaat die plek echt?
Er zijn een heleboel dingen die wij als mensen voor gewoon aannemen. De GVR heeft daar in Reuzenland andere ideeën bij. Lees blz. 98 ‘Sophie tuurde in…’ t/m blz. 99 ‘…eruit te komen.’ voor. Sophie hoort steeds nieuwe dingen. Wat wist jij nog niet voor je het in jouw boek las?
Stelopdracht: Bedenk iets wat wij nu (nog) niet kennen en beschrijf hoe het zou zijn als datgene wat jij bedacht hebt nu wel zou bestaan.
Overige lesideeën:
- In de afgelopen jaren is de cover van de GVR regelmatig vernieuwd. Vergelijk de verschillende covers en stel daarbij de volgende vragen:
– Welke cover spreekt jou het meeste aan?
– Wat spreekt jou dan het meeste aan aan die cover?
Dowload ontwerp jouw cover hier en laat de kinderen hun eigen cover ontwerpen (voor de GVR of een eigen gekozen boek)
- In het boek mengt de GVR verschillende stukjes droom om een nachtmerrie voor de koningin van Engeland te maken. Lees blz. 123 ‘De droom wordt…’ t/m blz. 129 ‘…de kleine pot erin.’voor. Je leest hoe de GVR de droom stukje bij stukje mengt. Om de kinderen een eigen droom te laten ontwerpen bedacht ik dit werkblad: Bedenk jouw droom. Laat de kinderen zelf stukjes droom tekenen en daarna hun droom opschrijven.
- Het leuke aan dit boek is dat het vol met verzonnen woorden zit. Lees blz. 45 ‘Maar als jij…’ t/m blz. 47 ‘…En zwaaide ermee.’ voor. Er worden allerlei verzinnen woorden genoemd. Welke heb je gehoord? Ga nu lezen in jouw boek. Maak een verzameling van verzonnen woorden, dit is jullie eigen woordenboek. Die kun je eventueel gedurende het gehele jaar toevoegen. Gebruik hierbij dit werkblad: woordenboek.
- De GVR slaat de spijker op zijn kop met zijn uitleg over mensen die als enige ras elkaar vermoorden. Lees blz. 74 ‘Maar als al…’ t/m blz 75 ‘…’Prima,’ zei Sophie.’ voor. Ga met de kinderen in gesprek. Wat vinden zij ervan dat mensen zo met elkaar om gaan? Wat zou anders kunnen/moeten?
- Stelopdracht maken: Stel dat wij zouden weten dat de mensetende reuzen uit dit boek echt bestaan. Hoe zou jouw leven er dan uit zien?
- In het hoofdstuk ‘Het Koninklijk Ontbijt’ moet het personeel van de koningin van Engeland ervoor zorgen dat de GVR kan ontbijten. Hiervoor moeten zij naar verhouding een grote tafel en stoel samenstellen. Dit hoofdstuk is een prachtige inleiding voor een les verhoudingen. Lees hiervoor blz. 162 ‘Het Koninklijk Ontbijt…’ t/m blz. 165 ‘…aan de hand.’ voor.
- Op blz. 195 roepen alle reuzen iets uit omdat ze gevangen zijn. Je leest hierbij een uitroep en de naam van de reus. Ontwerp zelf een reus en geef hem een uitspraak en een naam. Zoals bijvoorbeeld: ‘Ik is geflusbunkerd!’ brulde de Vleeslapeter.’ of ‘ Ik is gepimpelmoesd! jankt de Mensenmepper.’