[DOOR MARIE-JOSE] ‘Het boompje klaagde en riep: ‘Waarom heb ik toch van die stekelige naaldjes! Waarom heb ik niet, net als alle andere bomen, van die mooie zachte blaadjes!’‘ – Het boompje –
Het boek is geschikt voor kinderen vanaf groep 1.
Het verhaal
Het kleine naaldboompje is niet gelukkig in het bos. Alle bomen hebben zachte blaadjes en zij heeft scherpe, stekelige naalden. Daarom wenst ze andere blaadjes. Haar wens komt uit maar helaas kan ze ook niet gelukkig zijn met gouden, glazen en zachte groene blaadjes. Ze komt erachter dat die blaadjes voor haar niet geschikt zijn. Dan wenst het boompje om weer te zijn wie ze was. En als het dan kerstmis wordt dan beseft ze dat haar naaldjes ertoe doen.
Recensie
Het thema anders zijn en tevreden zijn met wat je hebt en wie je bent past bij dit boek. Loek Koopmans heeft dit boek zelf prachtig en sfeervol geïllustreerd en hij heeft het geschreven naar een gedicht van Friedrich Rückert, Vom Baümlein, das andere Blätter hat gewollt (1813). Loek Koopmans heeft er zelf een kerstelement aan toegevoegd. Daarom is het een mooi prentenboek tijdens de kersttijd. Het boek kan gebruikt worden als introductie op het lied ‘O, dennenboom’.
Met dank aan Uitgeverij Christofoor voor het toezenden van dit recensie-exemplaar.
Ideeën mini leeslessen Het boompje
In de onderbouw werken de mini leeslessen anders. Het voornaamste doel van het voorlezen in de onderbouw is het leesplezier! Kinderen die graag worden voorgelezen en het fijn vinden om boeken te bekijken, zullen later het lezen sneller oppakken. Bij de keuze van het boek is het belangrijk om aan te sluiten bij de belevingswereld van de kinderen. In onderstaande mini leeslessen staat beschreven hoe je Het boompje kunt voorlezen. Voorlezen is een manier om naast het vergroten van het leesplezier te werken aan andere doelen zoals het vergroten van de woordenschat, het inzicht in zinsbouw, verhaalbegrip, de communicatievaardigheid en boekoriëntatie te werken.
Introductie Het boompje
Voor het voorlezen:
Bekijk met de leerlingen de kaft en praat erover voor je start met voorlezen.
- Kijk naar de illustratie en vraag de kinderen wat ze zien.
- Lees de titel voor en ga samen met de kinderen bedenken wat er aan de hand is met het boompje op de kaft.
Bij LIST bij kleuters vertel je kort de strekking van het verhaal zonder dat je de clou weggeeft. Je wil dat kleuters nieuwsgierig worden en de juiste informatie tot zich nemen, waardoor het verhaalbegrip zo groot mogelijk wordt. Voor dit boek zou dat als volgt kunnen:
Het boompje is niet tevreden met haar stekelige naaldjes. Zij wil net als de andere bomen zachte groene blaadjes hebben. Als ze gouden blaadjes wenst dan heeft ze de volgende morgen gouden blaadjes. Als ze glazen blaadjes wenst, dan heeft ze de volgende dag glazen blaadjes. Maar zou ze daar tevreden mee zijn?…
Als het prentenboek voor de eerste keer voorgelezen wordt, onderbreek je bij LIST voor kleuters het verhaal zo min mogelijk. Je geeft alleen maar uitleg als je denkt dat sommige woorden te moeilijk zijn om het verhaal te begrijpen. Zorg ervoor dat de kinderen het boek goed kunnen zien.
Bij volgende keren voorlezen is het wel mogelijk om dieper na te denken over een fragment van het verhaal. Als je een denkvraag stelt, vraag dan door op wat de leerlingen antwoorden.
Maak een keuze uit onderstaande vragen:
Kijk en vergelijk
- Kijk naar de andere bomen en naar het boompje. Wat is het verschil?
Betwijfelen
- Zouden er wel blaadjes zijn die bij dit boompje passen?
Bedenken
- Hoe komt het denken jullie dat de stekelige naalden precies bij het boompje passen?
- Hoe helpen de stekelige naalden het boompje?
Oplossen
- Het boompje voelde zich verdrietig. Wat zouden de andere bomen kunnen doen om het boompje gelukkig te maken?
Voorspellen
- Het boompje was uiteindelijk wel blij met haar naaldjes. Wat zou er met het boompje gebeuren denken jullie?
Grote ideeën
- Het boompje wilde weer zijn wie ze was. Ze begreep nu dat naalden bij haar passen. Hoe komt het dat de naalden precies bij dit boompje passen?
Ontwerpen
- Als jij het boompje mocht versieren. Hoe zou jouw boompje eruitzien?
Verbinden
- Iedereen ziet er anders uit. Waar ben jij blij/tevreden mee?
Woorden die goed behandeld kunnen worden bij dit boek om de woordenschat te vergroten:
- Met behulp van de illustraties: kaal, de zon brak door, fonkelen, scherven,
- Uitleggen met andere woorden: klagen, gelukkig zijn, wens is vervuld, gemeen, werkelijk, trots, glom van plezier,
- Uitleggen door het te doen/aan te wijzen: jubelen, droevig, jammeren, klingelen, stijf van schrik,
LIST bij kleuters
In groep 1-2 wordt op bijna alle scholen gewerkt met thematisch onderwijs. Bij het voorlezen is het dan ook een logische keuze om te kiezen voor prentenboeken die bij het thema passen. Het doel van het thematisch voorlezen is dat de ervarings- en taalbasis van de kinderen vergroot wordt.
Bij de LIST-methodiek kiezen de leerkrachten een essentieel thema, waarbij 1 prentenboek de basis is. Essentiële thema’s zijn brede onderwerpen waar mensen op verschillende wijzen naar kijken en die uitnodigen tot het stellen van vragen en filosoferen. Het zijn thema’s die vaak terugkomen in het dagelijks leven. Door het gebruik van een essentieel thema leren kinderen de verbinding te leggen tussen de wereld en zichzelf.
Essentieel thema
Bij dit boek past het essentieel thema: Kerstmis…. De zin die centraal kan staan is: ‘Het boompje wil geen naalden’. Als centrale woord zou ik ‘boompje’ kiezen. Andere essentiële thema’s zouden kunnen zijn:
- Tevreden en gelukkig zijn
- Bomen
Mogelijke activiteiten
Creatief schrijven
- Welke bomen staan in het bos. Kun jij bomen tekenen en hun naam erbij schrijven?
- Maak eens een lijstje waar jij tevreden over bent.
- Als jij een wens mocht doen hoe zou jij er dan uit zien? Teken en schrijf erbij hoe je eruit ziet en wat je bent.
- Maak een kerstkaart met een wens erop die je in de kerstboom kunt hangen
- Waar kunne blaadjes van gemaakt zijn? Gouden, glazen….kun jij nog meer materialen bedenken waar je blaadjes van zou kunnen maken?
Motoriek/knutselen
- Geef de kinderen een tekening van een kale boom. Zij mogen de boom versieren.
- Beplakken met allerlei kleuren groen
- Met vingerverf ballen en naalden erin verven
- Met lapjes en andere kleine materialen de boom beplakken
- Laat de kinderen blaadjes van een boom mee nemen en verf deze blaadjes goud. Maak nu jullie eigen gouden boom.
- Knip sterren uit en beschilder deze met gouden verf. Versier de boom met gouden sterren.
Spel
- Speel het spel: ‘de boom wordt hoe langer hoe dikker…’
- Dramatiseer het verhaal in het speellokaal. Laat de kinderen zich voorstellen dat ze het boompje zijn. Hoe voelen ze zich als ze gouden blaadjes hebben, glazen blaadjes etc…
Muziek
O, denneboom
Honderd bomen
Rekenen
- Grote dikke bomen tellen
- Dieren tellen die in het boek te zien zijn
- Geitjes tellen
- Dieren en mensen tellen (bijna laatste bladzijde)
- Bespreek met de kinderen het verschil tussen hoog en laag. Hoe komt het dat de blaadjes van de hoge bomen niet opgegeten worden?
Andere boeken over winter en kerst met lesideeën
- Kerstmis met Rupsje Nooitgenoeg
- De kerstboom van Lotje
- Luuk en Lotje het is kerst
- De grootste sneeuwman van de wereld
- Het sneeuwvlokje
- De kleine engel die geluk bracht
Overige ideeën
- Digitaal prentenboek: Via Piekie.com kun je het digitale geanimeerde prentenboek ‘het boompje’ downloaden.
- Bekijk het filmpje De kerstboom
- Kijk samen naar Sassa en Toto versieren de kerstboom
- Wat is het verschil tussen een Den en spar?
Fotogalerij kerstbomen
Help jij mee om de fotogalerij kerstbomen te vullen?