[DOOR MARIE-JOSE] ‘Ik ben een pechvogel!” zegt Sam. Zijn mama geeft hem een dikke kus en zegt troostend: ‘Ach zo erg is het allemaal niet. Ongeluk zit in een klein hoekje… maar geluk ook. ‘Echt waar? Zit geluk ook in een klein hoekje?’ ‘Geluk zit in heel veel kleine dingen, Sam. Soms moet je er wat langer naar zoeken.’
– Hoekjes van geluk –
Het boek is geschikt voor te lezen aan kinderen vanaf groep 1.
Het verhaal
Sam is ongelukkig en vindt zichzelf een pechvogel, zelfs op zijn verjaardag. Op het moment dat de moeder van Sam zegt dat geluk in een klein hoekje zit loopt Sam naar het hoekje van de kamer en wordt dan door de plant in een andere wereld gebracht. Daar ontmoet hij een wijze vogel, die hem leert vliegen.
In een ander hoekje van het huis ontmoet hij de spin die hem leert maat te houden. Tenslotte maakt de muis in het hoekje onder de trap hem duidelijk dat het helpt om te dromen. Als Sam daarna zijn vriendjes ontmoet om zijn verjaardag te vieren vindt hij zichzelf een echte geluksvogel!
Benieuwd naar dit boek? Bekijk het inkijkexemplaar.
Recensie
Maryam Hassouni heeft dit verhaal geschreven in een depressieve periode waarin ze zelf op zoek was naar geluk. Geluk is een abstract begrip voor jonge kinderen. Als je voorleest dat geluk voelt alsof je hart wordt gekieteld, dat het smaakt naar suikerspinnen en dat geluk nieuwe dromen brengt dan kunnen zij zich daarbij voorstellen dat geluk iets prettigs is.
Ramona Treffers heeft het verhaal prachtig geïllustreerd. De kleuren zijn uitbundig en zullen kinderen aanspreken. Ook de emoties van Sam zijn door de illustraties makkelijk te interpreteren bij de avonturen die hij beleeft. Sam verandert van een pechvogel in een geluksvogel door met anderen in gesprek te gaan. Maryam maakt met dit verhaal duidelijk dat je oordeel over jezelf kan veranderen als je vanuit een ander perspectief naar jezelf kijkt. Ze sluit daarbij nauw aan bij de doelstelling van Oxfam Novib om begrip te krijgen voor elkaar en bij Rose stories die verhalen uit andere culturen inzetten ter bevordering van gelijkheid en diversiteit in de samenleving.
Kijk voor meer informatie en de doelstellingen op www.rosestories.nl en op www.oxfamnovib.nl.
Met dank aan Uitgever ROSE stories voor het toezenden van dit recensie-exemplaar.
Ideeën mini leeslessen Hoekjes van geluk
In de onderbouw werken de mini leeslessen anders. Het voornaamste doel van het voorlezen in de onderbouw is het leesplezier! Kinderen die graag worden voorgelezen en het fijn vinden om boeken te bekijken, zullen later het lezen sneller oppakken. Bij de keuze van het boek is het belangrijk om aan te sluiten bij de belevingswereld van de kinderen.
In onderstaande mini leeslessen staat beschreven hoe je Hoekjes van geluk kunt voorlezen. Voorlezen is een manier om naast het vergroten van het leesplezier te werken aan andere doelen zoals het vergroten van de woordenschat, het inzicht in zinsbouw, verhaalbegrip, de communicatievaardigheid en boekoriëntatie te werken.
Voor het voorlezen:
Bekijk met de leerlingen de kaft en praat erover voor je start met voorlezen.
- Kijk naar de illustratie en vraag de kinderen wat ze zien. Laat ze vrij vertellen wat ze zien
- Lees de titel voor en vraag waaraan zij denken als ze ‘hoekjes van geluk’ horen..
Bij LIST bij kleuters vertel je kort de strekking van het verhaal zonder dat je de clou weggeeft. Je wil dat kleuters nieuwsgierig worden en de juiste informatie tot zich nemen, waardoor het verhaalbegrip zo groot mogelijk wordt. Voor dit boek zou dat als volgt kunnen:
- Sam is ongelukkig want op zijn verjaardag is zijn traktatie op straat gevallen, zijn vriendje is ziek en hij heeft met zijn nieuwe gympen in de hondenpoep getrapt. Hij vindt zichzelf een pechvogel. Maar dan gebeurt er iets. In het hoekje van de kamer gaat de plant ineens groeien zodat hij erin kan klimmen en een grote vogel praat tegen hem…
Als het prentenboek voor de eerste keer voorgelezen wordt, onderbreek je bij LIST voor kleuters het verhaal zo min mogelijk. Je geeft alleen maar uitleg als je denkt dat sommige woorden te moeilijk zijn om het verhaal te begrijpen. Zorg ervoor dat de kinderen het boek goed kunnen zien.
Uitleg geven kan op de volgende manier:
- In dit boek is het niet nodig om het verhaal te onderbreken voor uitleg. De illustraties vertellen samen met de tekst het verhaal beeldend. De kinderen kunnen het volgen. De wat moeilijkere woorden kunnen met behulp van de illustratie , extra uitleg tijdens het lezen en mimiek verduidelijkt worden.
Bij volgende keren voorlezen is het mogelijk om dieper na te denken over een fragment van het verhaal. Als je een denkvraag stelt, vraag dan door op wat de leerlingen antwoorden.
Maak een keuze uit onderstaande vragen:
Kijk en vergelijk
- Sam kijkt in het begin van het boek ongelukkig en aan het einde van het boek als hij onder de tafel zit is hij blij.
- Wat heeft Sam geleerd dat hij aan het einde blij kan zijn?
- Welke spullen zie je naast hem als hij onder de tafel zit? Die had hij in het begin niet. Hoe helpen de spullen Sam om gelukkig te zijn?
Betwijfelen
- Bekijk de laatste bladzijde.
- Zou mama weten wat Sam meegemaakt heeft? Waarom denk je dat ze het wel weet en waarom denk je van niet?
Bedenken
- Op de bladzijde van de muis in muisland vertelt de muis dat de wol uit Marokko komt waar de schaapjes het liefst in hun blootje lopen
- Hoe komt het dat de schaapjes in Marokko zo graag bloot lopen? In welke landen zouden ze dat ook graag doen? En in Nederland wanneer zouden de schapen daar het liefst in hun blootje lopen?
Oplossen
- De vogel, de spin en de muis helpen Sam om gelukkig te worden
- Hoe zou jij Sam kunnen helpen gelukkig te worden?
Voorspellen
- De vijf vriendjes van Sam die op zijn verjaardag zijn, weten niet wat Sam meegemaakt heeft.
- Wat zou Sam hen vertellen?
Ontwerpen
- Op de bladzijde van de spin neemt de spin Sam mee naar de ‘Onderdetrap Suikerspinnenfabriek’
- Hoe zou die suikerspinnenfabriek eruitzien?
Grote ideeën
- Sam was eerst een pechvogel en werd daarna een geluksvogel.
- Ken jij kinderen die een pechvogel zijn. Ken je kinderen die een geluksvogel zijn. Waarom vind je dat?
Verbinden
- Sam is een geluksvogel geworden. En jij?
- Is het fijn als je gelukkig bent? Wat voel je dan, waaraan denk je dan?
Woorden die goed behandeld kunnen worden bij dit boek om de woordenschat te vergroten:
- Met behulp van de illustraties: hoekje, scheel aankijken, uitspreiden,
- Uitleggen met andere woorden of gebruiken in eigen taal: hoewel, waardoor, gloednieuw, moment, fascinerend, de smaak te pakken, ingezogen, jij mag bepalen, misselijk, je balans oefenen, wachtwoord, voorbij zoeven, snoeien,
- Uitleggen door het te doen/aan te wijzen: uitstrekken, stengel, kraken, er ontstaan scheurtjes, uitgegroeid tot, volgen, met een ruk, ogen samenknijpen, wapperen, opstijgen, plof, rechts, een kreet slaken, in de knoop raken, puffen, kreunen, op en neer golven, aanspoelen, glippen,
LIST bij kleuters
In groep 1-2 wordt op bijna alle scholen gewerkt met thematisch onderwijs. Bij het voorlezen is het dan ook een logische keuze om te kiezen voor prentenboeken die bij het thema passen. Het doel van het thematisch voorlezen is dat de ervarings- en taalbasis van de kinderen vergroot wordt.
Bij de LIST-methodiek kiezen de leerkrachten een essentieel thema, waarbij 1 prentenboek de basis is. Essentiële thema’s zijn brede onderwerpen waar mensen op verschillende wijzen naar kijken en die uitnodigen tot het stellen van vragen en filosoferen. Het zijn thema’s die vaak terugkomen in het dagelijks leven. Door het gebruik van een essentieel thema leren kinderen de verbinding te leggen tussen de wereld en zichzelf.
Essentieel thema
Bij dit boek past het essentieel thema: Gelukkig worden…
De zin die centraal kan staan is: ‘lang zal hij leven in de gloria, hieperdepiep hoera’. Als centrale woord zou ik ‘hoera’ kiezen.
Andere essentiële thema’s zouden kunnen zijn.
- Feest
- Anders is anders
- Helpen
Introductie
Het Nationaal hoorspel heeft initiatief genomen om van mooie boeken een hoorspel te maken. Ook hoekjes van geluk hebben zij uitgewerkt op een schitterende manier. Voor het voorlezen van dit boek zou je met de kinderen naar het hoorspel van dit boek kunnen luisteren. De kinderen kunnen daarna vertellen en tekenen hoe zij denken dat Sam, de vogel, de spin en de muis eruitzien.
Mogelijke activiteiten
Creatief schrijven
- Van complimentjes word je gelukkig. Schrijf /teken een compliment op een kaartje en geef dat aan een ander kind uit de klas.
- Maak samen met de kinderen een geluksboek.
- Verzin magische wachtwoorden net als de muis in het boek en schrijf op wat er gebeurt als je het zegt.
Motoriek/knutselen
- Teken de plek waar jij heel gelukkig bent.
- Kleur een tekening in met kleurtjes die jou gelukkig maken.
- Teken de plant en de vogel Oesfoera.
- Maak het vogelnestje met de gekleurde eitjes uit het boek na.
Spel
- Gebruik de magische wachtwoorden in het spel.
- In het muizenhol passen alleen maar kleine voorwerpen.
- Beeldbellen, leuke spelletjes om via een ipad met een eenzame opa of oma samen te doen en ze gelukkig maken.
Bouwhoek
- Bouw een gelukskist en leg hier iets in wat jou gelukkig maakt.
- Bouw een suikerspinnenfabriek.
- Bouw het muizenhol waar alleen maar kleine voorwerpen in passen.
Muziek
- Iedereen is anders
- Happy van Pharell Williams
- Ik ben vandaag zo vrolijk
- Geluksvogel
- Hier word ik gelukkig van
Sociaal-emotioneel
- Laat de kinderen hun dromen aan elkaar vertellen naar aanleiding van het droomdekentje uit het boek.
- Praat met de kinderen over het verschil tussen vrolijk zijn en gelukkig zijn. Gebruik het verhaal en laat zien wanneer Sam vrolijk is en wanneer hij zich gelukkig voelt. Wat is het verschil?
- Als je iets voor een ander doet ben je gelukkig en je maakt een ander gelukkig. Bedenk samen wat ze voor elkaar kunnen doen.
- Bedenk wat ze van een ander kunnen leren net zoals Sam iets van d edieren in het boek heeft geleerd
- Kun je gelukkig zijn met niets, lesidee van de filosofiejuf
Andere boeken die passen bij het thema Geluk worden…
Overige ideeën
Elly Siemoens heeft voor uitgeverij Lannoo een zeer uitvoerige lesbrief gemaakt over lessen in geluk. Je vindt hierin uitgebreide activiteiten en spelletjes die in te zetten zijn bij het thema ‘Geluk’. Ze passen bij het boek ‘Hoekjes van geluk’
Leo Bormans en Sebastiaan van Doninck schreven de volgende boeken die passen bij de lesbrief:
Leo Bormans heeft ook de lesmap, Geluksvogels gemaakt met inspirerende opdrachten die aanzetten tot actie, reactie, creativiteit en reflectie. Centraal staan geluk en het gevoel van blijheid.
