[DOOR MICHELLE] ‘Het enige wat ze horen is dat ik anders praat dan zij. Het enige wat ze zien is hoe gek mijn gezicht doet en dat ik niet kan verbergen hoe bang ik nu ben.’
– Ik praat als een rivier –
Dit boek is geschikt om voor te lezen vanaf groep 1.
Het verhaal
Een jongen wordt elke ochtend wakker met geluiden om zich heen. Deze geluiden horen bij woorden, die hij niet allemaal kan zeggen. Daarom houdt hij zich stil. Maar als hij in de klas zit op school vraagt de meester iets aan hem. Iedereen kijkt naar hem en zijn mond werkt niet. Hij moet iets zeggen over zijn lievelingsplek op aarde, maar het lukt niet en het liefste wil hij zo snel mogelijk naar huis. Wanneer hij aan zijn vader vertelt over zijn slechte praatdag besluit zijn vader om samen de wildernis in te trekken. Lukt het hem om deze vervelende ervaring achter zicht te laten?
Benieuwd naar dit boek? Bekijk het inkijkexemplaar.
Recensie
De Canadese Jordan Scott stottert al zijn hele leven. Het boek Ik praat als een rivier is gebaseerd op zijn eigen ervaringen. Hij wilde graag aan zijn eigen kinderen uitleggen hoe stotteren werkt en ook meer begrip creëren voor stotteren. Daarom heeft hij het boek Ik praat als een rivier geschreven. In deze video legt hij dit verder uit en leest het boek in het Engels voor. Ik praat als een rivier is zeer geschikt om te gebruiken bij psycho-educatie voor stotterende kinderen en de mensen in hun omgeving.
Ik praat als een rivier heeft in 2022 de Zilveren Griffel gewonnen. Het is een prentenboek met mooie rijke taal en beeldspraak.
‘Er zit een storm in mijn buik; mijn ogen lopen vol met regen.‘
Hierdoor is ik praat als een rivier niet alleen geschikt om voor te lezen in groep 1-2, maar juist een prentenboek wat ook in het aanbod past van hogere groepen. Jordan Scott heeft in Canada veel tijd doorgebracht in de wildernis en dit zie je terug in de sfeervolle illustraties. De prachtige kleurschakeringen van de rivier en de ingezoomde gezichtsuitdrukkingen roepen emoties op bij de lezer. Je voelt mee met de jongen die zichzelf buiten gesloten voelt, omdat zijn woorden borrelen, wervelen, woelen en razen. Door het lezen van Ik praat als een rivier begrijp je beter hoe het voelt als je stottert.
Met dank aan Uitgeverij Querido voor het toezenden van dit recensie-exemplaar.
Ideeën voorlezen Ik praat als een rivier
In de onderbouw werken de mini leeslessen anders. Het voornaamste doel van het voorlezen in de onderbouw is het leesplezier! Kinderen die graag worden voorgelezen en het fijn vinden om boeken te bekijken, zullen later het lezen sneller oppakken. Bij de keuze van het boek is het belangrijk om aan te sluiten bij de belevingswereld van de kinderen.
Hieronder staat beschreven hoe je Ik praat als een rivier kunt voorlezen. Voorlezen is een manier om naast het vergroten van het leesplezier te werken aan andere doelen zoals het vergroten van de woordenschat, het inzicht in zinsbouw, verhaalbegrip, de communicatievaardigheid en boekoriëntatie te werken.
Introductie en voorlezen
Als introductie:
Laat het liedje horen van het klokhuis. Komen kinderen zelf weleens niet goed uit hun woorden? Voor de bovenbouw kun je ook de video laten zien waarin Jordan Scott het boek in het Engels voorleest
Voor het voorlezen:
Bekijk met de kinderen de kaft en praat erover voor je start met voorlezen. Je kunt dit doen door te vragen wat ze zien en of ze een idee hebben wat dat betekent.
Vertel kort de strekking van het verhaal zonder dat je de clou weggeeft. Je wil dat kinderen nieuwsgierig worden en de juiste informatie tot zich nemen, waardoor het verhaalbegrip zo groot mogelijk wordt. Voor dit boek zou dit als volgt kunnen:
- Op de kaft zie je een jongen in een rivier. Hij vindt praten lastig. Sommige woorden kan hij niet zeggen. Hij stottert. Een rivier kan rustig stromen, tegengehouden worden, maar ook wild en onstuimig zijn.
Als het prentenboek voor de eerste keer voorgelezen wordt, onderbreek je het verhaal zo min mogelijk. Je geeft alleen maar uitleg als je denkt dat sommige woorden te moeilijk zijn om het verhaal te begrijpen. Zorg ervoor dat de kinderen het boek goed kunnen zien (liefst via het digibord). Moeilijke woorden op de pagina leg je van tevoren uit in kindertaal eventueel met hulp van de illustratie.
Bij volgende keren voorlezen is het mogelijk om dieper na te denken over een fragment van het verhaal. Als je een denkvraag stelt, vraag dan door op wat de leerlingen antwoorden.
Maak een keuze uit onderstaande vragen:
| Kijk en vergelijk | Vergelijk de verschillende gezichtsuitdrukkingen van de jongen. Doe ze na en bespreek samen welke gezichtsuitdrukking je op welk moment gebruikt. |
| Betwijfelen | De M van Maan bestrooit mijn lippen waardoor ik alleen nog maar mompel. Kan de M van Maan hier echt voor zorgen? |
| Bedenken | Hoe komt het dat een rivier ook kan stotteren? |
| Oplossen | Wat zou jij doen als je een slechte praatdag had? |
| Voorspellen | Wat zou de papa doen als hij ziet dat de jongen verdrietig is? |
| Verbinden | Wat is jouw lievelingsplek op aarde? Wanneer voel jij je bang? |
Woorden die goed behandeld kunnen worden bij dit boek om de woordenschat te vergroten:
- Met behulp van de illustraties: rivier, stroomversnelling schaatsenrijdertjes, maanlicht, ochtendhemel, denneboom, kraai
- Uitleggen met andere woorden: trots, rustig, stottert, een kik geven, verbleken, magie
- Door in het echt te laten zien: borrelen, wieken, wervelen, wikkelen, wringen, mompelen, razen, bestrooien, woelen, giechelen, grinniken, schuil houden.
Werken vanuit essentiële thema’s
In groep 1-2 wordt op bijna alle scholen gewerkt met thematisch onderwijs. Bij het voorlezen is het dan ook een logische keuze om te kiezen voor prentenboeken die bij het thema passen. Het doel van het thematisch voorlezen is dat de ervarings- en taalbasis van de kinderen vergroot wordt.
Kies een essentieel thema, waarbij 1 prentenboek de basis is. Essentiële thema’s zijn brede onderwerpen waar mensen op verschillende wijzen naar kijken en die uitnodigen tot het stellen van vragen en filosoferen. Uitleg over het essentiële thema lees je in het blog Werken met essentiële thema’s. (moet nog een link ingeplakt worden)
Essentieel thema
Binnen een essentieel thema werk je met een centrale zin en woord. Uitleg over de centrale zin en het centrale woord lees je in het blog Geletterdheid met prentenboeken.
Bij dit boek past het essentieel thema:
Iedereen is anders, iedereen hoort erbij.
De zin die centraal kan staan is: ‘Ik praat als een rivier‘
Als centrale woord zou ik ‘praat‘ kiezen.
Mogelijke activiteiten
Creatief schrijven:
- Laat de kinderen hun lievelingsplek op aarde tekenen en erbij schrijven waarom ze hier zo graag zijn.
Muziek:
Sociaal-emotionele ontwikkeling:
Ga in gesprek over stotteren. Meer informatie en een lesprogramma over stotteren is te vinden op www.stotteren.nl
Andere titels over stotteren
- Stotterkit
- Bijdehand- De woordenwolkjesmachine
- Zelf ervaren hoe het is om te stotteren: Lees de gedichtenbundel Blert van Jordan Scott
- De jongen die iedereen laat lachen (bekijk de ideeën voor mini leeslessen)
