[DOOR MARIE-JOSE] ‘Mama, mama, kom eens kijken!’ roept klein wit visje opgewonden.
‘Bravo’ zegt mama, ‘wat knap’. ‘Die heb ik helemaal zelf gebouwd’ zegt klein wit visje trots.’
– Klein wit visje weet al heel veel-
Het boek is geschikt om voor te lezen aan kinderen vanaf groep 1.
Het verhaal
Klein wit visje herkent in het eerste hoofdstuk al veel kleuren. In het tweede hoofdstuk leert hij tellen. In het derde hoofdstuk komen begrippen zoals boven en onder erbij. Vervolgens lees je waar alle papa’s van zeedieren goed in zijn en in het laatste hoofdstuk vertelt klein wit visje hoe het komt dat hij zich boos, verdrietig, verlegen en trots voelt.
Recensie
Het boek heeft verschillende hoofdstukken met verschillende doelen. Je kunt het gebruiken als je bezig bent met het aanleren van kleuren, met tellen tot tien, met de begrippen in, op onder, boven, tegen, naast, voor en achter. Dan volgen er nog twee hoofdstukken over waar de papa’s van allerlei zeedieren goed in zijn en de gevoelens die aan bod komen als klein wit visje aan het spelen is.
Het is knap getekend hoe subtiel klein wit visje zijn gevoelens laat zien. De telpagina’s bevatten een vraag waarbij de kinderen heel goed moeten kijken naar de illustraties om te ontdekken wat het antwoord is. Ook elke kleurpagina geeft aanleiding tot doorvragen en nadenken. Op een leuke manier kun je dit boek gebruiken in een klein groepje om samen te ontdekken en kleuren, tellen en begrippen te leren. Het boek inspireert ook om samen met de kinderen aan de slag te gaan.
Als je nog verder wil lezen over gevoelens dan zijn Heertje en Meneertje en Liefs van de krijtjes ook aan te raden.
Met dank aan Uitgeverij Clavis voor het toezenden van dit recensie-exemplaar.
Ideeën mini leeslessen Klein wit visje weet al heel veel
In de onderbouw werken de mini leeslessen anders. Het voornaamste doel van het voorlezen in de onderbouw is het leesplezier! Kinderen die graag worden voorgelezen en het fijn vinden om boeken te bekijken, zullen later het lezen sneller oppakken. Bij de keuze van het boek is het belangrijk om aan te sluiten bij de belevingswereld van de kinderen.
In onderstaande mini leeslessen staat beschreven hoe je Klein wit visje weet al heel veel kunt voorlezen. Voorlezen is een manier om naast het vergroten van het leesplezier te werken aan andere doelen zoals het vergroten van de woordenschat, het inzicht in zinsbouw, verhaalbegrip, de communicatievaardigheid en boekoriëntatie te werken.
Voor het voorlezen:
Bekijk met de leerlingen de kaft en praat erover voor je start met voorlezen.
- Kijk naar de illustratie en vraag de kinderen wat ze zien.
- Lees de titel voor en vraag of zij kunnen bedenken wat klein wit visje allemaal al weet.
Bij LIST bij kleuters vertel je kort de strekking van het verhaal zonder dat je de clou weggeeft. Je wil dat kleuters nieuwsgierig worden en de juiste informatie tot zich nemen, waardoor het verhaalbegrip zo groot mogelijk wordt. Klein wit visje is geen verhalend prentenboek met een plot. Het is een boek dat gericht is op het leren van begrippen. De hoofdstukken hebben niets met elkaar te maken. Je kunt elk hoofdstuk apart gebruiken bij activiteiten die erbij aansluiten.
Tijdens het kijken naar de illustratie is het wel mogelijk om dieper na te denken over wat ze zien. Als je een denkvraag stelt, vraag dan door op wat de leerlingen antwoorden.
Maak een keuze uit onderstaande vragen:
Kijk en vergelijk:
- Op de bladzijde waar klein wit visje en mama samen in de spiegel kijken kunnen de kinderen vijf verschillen ontdekken. Vraag als ze alle vijf de verschillen hebben gevonden of ze zelf kunnen bedenken wat ook anders zou kunnen zijn maar wat je niet kunt zien.
Betwijfelen:
- Op de bladzijde waar klein wit visje de walvis haalt om naar alle andere vriendjes te gaan staat ‘Kan hij er nog bij?’ wat denk jij? Laat de kinderen hierop reageren en vraag waarom wel en waarom niet. Laat ze ook bedenken wat de vriendjes moeten doen om walvis er ook bij te laten komen.
Bedenken:
- Op de bladzijde van de rode krab staat dat het kleine krabbetje een grappige papa heeft. Vraag aan de kinderen wat er zo grappig is aan die papa.
Oplossen:
- Op de bladzijde waar klein wit visje boos is op inktvis omdat hij zijn toren heeft omgegooid en zijn lievelingssteen gebroken is kun je vragen hoe de kinderen het op zouden lossen.
Voorspellen:
- Op de bladzijde waar klein wit visje wegduikt voor haai. Vraag waarom klein wit visje bang is. Wat zou er kunnen gebeuren?
Ontwerpen:
- Klein wit visje bouwt in het laatste hoofdstuk een toren van stenen. Wat zou hij ook van deze stenen kunnen maken?
Grote ideeën:
- Klein wit visje leert heel veel in dit boek? Wat zou jij willen leren? Ken jij een ander boek waar je ook veel van kunt leren?
Verbinden:
- Op de laatste bladzijde staat: ‘En ze leven nog lang en gelukkig’ zegt papa. Kennen de kinderen andere verhaaltjes die ook zo eindigen?
Woorden die goed behandeld kunnen worden bij dit boek om de woordenschat te vergroten:
- Met behulp van de illustraties: zwaaien, knalrood, oranje, geel, grasgroen, blauw, paars, ondersteboven, in, op, naast, tussen, tegen, achter, onder, voor, boven, boos, verdrietig, verlegen, blozen, dolblij, bang, dapper, opgewonden, trots
- Uitleggen met andere woorden: prachtig, toevallig, oppassen, vrolijk, nieuwsgierig, verschillen, troosten, wegduiken,
- Uitleggen door het te doen/aan te wijzen: schelp, luchtbelletjes, de grootste, buikje rond eten, helder,
LIST bij kleuters
In groep 1-2 wordt op bijna alle scholen gewerkt met thematisch onderwijs. Bij het voorlezen is het dan ook een logische keuze om te kiezen voor prentenboeken die bij het thema passen. Het doel van het thematisch voorlezen is dat de ervarings- en taalbasis van de kinderen vergroot wordt.
Bij de LIST-methodiek kiezen de leerkrachten een essentieel thema, waarbij 1 prentenboek de basis is. Essentiële thema’s zijn brede onderwerpen waar mensen op verschillende wijzen naar kijken en die uitnodigen tot het stellen van vragen en filosoferen. Het zijn thema’s die vaak terugkomen in het dagelijks leven. Door het gebruik van een essentieel thema leren kinderen de verbinding te leggen tussen de wereld en zichzelf.
Essentieel thema
Bij dit boek past het essentieel thema: Weten…
De zin die centraal kan staan is: ‘Klein wit visje is trots’. Als centrale woord zou ik ‘trots’ kiezen.
Andere essentiële thema’s zouden kunnen zijn.
- Dieren in de zee
- Wat ik voel
Introductie:
Laat de introductie van dit boek zien via dit filmpje:
Mogelijke activiteiten
Creatief schrijven:
- Maak kopieën van de dieren uit het boek en laat kinderen er zelf in spreekwolkjes iets bij schrijven. Wat denkt krab, schildpad, inktvis etc…
- Laat kinderen doorschrijven /tekenen over de woorden die de gevoelens laten zien. Ik ben trots op…, Ik soms verdrietig als…, ik word boos als…
- Als je het hoofdstuk hebt voorgelezen waar de papa’s van de dieren goed in zijn kun je de kinderen als verwerking laten schrijven en tekenen waar hun eigen papa goed in is.
- Geef de kinderen smileys van gevoelens en laat ze erbij schrijven wanneer ze zich zo voelen
Motoriek/knutselen:
- Dieren uit het boek natekenen
- Water schilderen, dieren tekenen en inkleuren met streepjes en golfjes en die later op het water plakken. Zo maakt ieder kind een eigen aquarium.
- In het boek vind je in de bijlage een groeimeter, maak ook een gevoelsmeter
Spel:
- Vissen met een hengel en magneetje in de zandtafel/watertafel
- Bellen blazen in de watertafel. Zorg ook voor materialen waarmee ze hun eigen vorm voor bellenblazen mee kunnen maken. Dun ijzerdraad bijvoorbeeld.
- Mama en klein wit visje kijken in de spiegel, wat is bij hen hetzelfde? Kinderen kunnen in tweetallen spelen dat ze in de spiegel kijken en precies hetzelfde doen
Bouwhoek:
- Bouwen met stenen net als klein wit visje deed
- Bouw een heel groot huis waar alle vriendjes van wit visje inpassen
- Laat schelpen meebrengen en bouw met schelpen een huis voor de vissen
Muziek:
Rekenen:
- Tel de dieren in het hoofdstuk tellen
- Op elke bladzijde staat 1 dier dat net iets anders doet, laat de kinderen bedenken hoeveel dieren hetzelfde doen?
- Bij de bladzijde van de zeesterren kun je ook nog tellen hoeveel sterpunten je ziet en hoeveel ogen. Ook is het mogelijk om luchtbellen te tellen
- Op de bladzijde waar alle vriendjes bij elkaar staan kun je alle blauwe dieren laten tellen, alle rode dieren etc…
- Bekijk eens of alle zee-egels wel evenveel stekels hebben en alle kwallen evenveel draden
Andere titels van de serie klein wit visje:
Filmpjes van klein wit visje die passen bij dit boek:
Klein wit visje en zijn papa
Klein wit visje
Klein wit visje poppenkast
Overige ideeën
Een op Kinderboekenjuf.nl uitgewerkt bij het thema onderwater is De mooiste vis van de zee. Verder is het thema onderwater uitgewerkt voor kleuters door Juf Anke. En juf Maike heeft een hele blog over onder water geschreven.
