[DOOR MARIE-JOSE] ‘Als het web zijn kleefkracht verliest, eet de spin de zijde op om de proteïnen op te nemen.’
-Kalm aan-
Dit boek is geschikt om zelf te lezen vanaf groep 4 .
Het verhaal
Kalm aan bevat 50 verschillende verhalen over de wonderlijke natuur om ons heen. Elk verhaal beschrijft een proces of cyclus van het betreffende dier, een natuurverschijnsel of van een plant. Zo kun je onder andere lezen hoe een bij een bloem bestuift, hoe een vlinder uit de cocon kruipt, waarom mos zo belangrijk is voor het bos, hoe een slang vervelt en hoe een regenboog ontstaat. De prachtige illustraties vertellen het verhaal ook zonder woorden.
Benieuwd naar dit boek? Bekijk het inkijkexemplaar of hieronder de boektrailer:
Recensie
Dagelijks zien we de natuur om ons heen en meestal merken we niet het wonderlijke ervan op. Pas als een kind vragen gaat stellen gaan we ons opnieuw verwonderen. Rachel Williams neemt ons mee in de alledaagse prachtige natuur. Freya Hartas heeft ieder verhaal prachtig en gedetailleerd geïllustreerd.
Je kunt dit boek een informatief prentenboek noemen. Ieder verhaal op zich is een infographic. Het is geschikt voor alle leeftijden. Voor de jongere lezers een prachtig kijk- en ontdekboek. Voor de gevorderde lezers geeft de tekst aanvullende kennis en zorgt voor verwondering. Om een indruk te krijgen van dit boek geeft het inkijkexemplaar een goede indruk van de hoge kwaliteit. Rachel heeft haar boek de titel Kalm aan gegeven. Ze doelt hier op het feit dat we zomaar voorbij kunnen gaan aan al die kleine wonderen van de natuur als we alleen maar bezig zijn met onze dagelijkse beslommeringen. Even tijd nemen om naar de natuur te kijken geeft rust.
Het gedichtje van W.H. Davies als inleiding op het boek laat je op een prachtige manier beseffen dat het de moeite waard is om wel tijd te nemen. Als je de verhalen in dit boek leest en geniet van de illustraties, dan besef je pas hoe mooi onze omgeving is. Ik weet zeker dat ik de volgende keer een spinnenweb laat zitten en ik ga dan rustig kijken of ik kan ontdekken of de spin zijn eigen web opeet!
Dit boek is zeer geschikt voor alle groepen van de basisschool, maar ook volwassenen kunnen genieten van de verhalen en de illustraties die je niet los van elkaar kunt zien. Het is daarom aan te bevelen als je het boek op school gebruikt om de betreffende bladzijde te tonen op je digibord. De vele verhalen zijn bij verschillende projecten te gebruiken. Ook kun je zomaar tussendoor eens een verhaal voorlezen en laten zien. Je blijft je verwonderen en je kunt samen met de kinderen de rust die het boek uitstraalt ervaren. Een treffende uitspraak op de achterkant:
‘De kleine dingen?
De kleine momenten?
Die zijn niet klein.’
– Jon Kabat-Zinn –
Meer lesideeën bij dit prachtige boek kun je vinden in het themaboek Gi-Ga-Groen.
Ben je dol op de natuur en heb je nog niet genoeg gekregen van het lezen over dit onderwerp? Probeer dan ook eens Het dikke boek van onze bijzondere natuur, Het verborgen leven van bomen voor kinderen of Kleine beestjes worden groot.
Met dank aan Uitgeverij Lemiscaat voor het toezenden van dit recensie-exemplaar.
Ideeën mini leeslessen Kalm aan
Om kinderen te enthousiasmeren om het boek te lezen en hen te stimuleren om erover na te denken kun je het boek koppelen aan mini leeslessen. Dit zijn tevens manieren om met kinderen in gesprek te raken over boeken en hun interesses te ontdekken. Enkele mini leeslessen voor het boek Kalm aan zijn:
- Je leest hoe een moeder eend haar kuikens voor de eerste keer leert zwemmen. Lees bladzijde 18 en 19 voor.
Leesvraag: Leert de hoofdpersoon in jouw boek ook iets van/aan iemand anders? - Je kunt zien en lezen hoe een vos zijn lichaam gebruikt om een braam van een bramenstruik te eten. Lees bladzijde 32 en 33 voor.
Leesvraag: Kom je in jouw boek ook een beschrijving tegen waarin iemand uitlegt hoe je iets kunt doen? - Hier kom je te weten dat een mol een voorraadje regenwormen aanlegt en hoe en waarom hij dit doet. Lees bladzijde 48 en 49 voor.
Leesvraag: Wordt in jouw boek ook verteld waarom iets gebeurt? - Je leest waarom een mus soms een stofbad neemt. Je ziet hoe hij een waterbad neemt en de schrijver vertelt je de reden waarom mussen dat doen. Lees bladzijde 66 en 67 voor.
Leesvraag: Komen er in jouw boek ook verschillende manieren voor om een doel te bereiken? - Zalmen zwemmen tegen de stroom in. Waarom doen ze dat en hoe komt het dat ze altijd duizenden kilometers zwemmen om de weg terug te vinden naar hun geboorteplaats? Lees bladzijde 98 en 99 voor.
Leesvraag: Gebeurt er in jouw boek ook iets ongebruikelijks?
Overige ideeën
- Op de site van leesbevordering in de klas vind je hier aanvullende lessuggesties.
- Meer lesideeën bij de thema’s verwonderen, bewonderen en respect kun je vinden in het themaboek Gi-ga-groen
Begrijpend lezen:
Bij elk verhaal in dit boek kunnen open vragen gesteld worden die de kinderen uitdagen na te denken en te redeneren. Daag ze uit om te evalueren en te reflecteren op teksten. Gebruik open vragen om eerst in tweetallen of groepjes over de vraag na te denken en gedachtes uit te wisselen en bespreek hem daarna klassikaal.
Enkele voorbeelden van open vragen:
Om het begrip te peilen:
- Wat heb jij voor nieuws geleerd door deze tekst?
Om tot evaluatie te komen:
- Wat vind je van deze tekst? Waarom?
- Hoe betrouwbaar vind jij de informatie?
Om tot tekstanalyse te komen:
- Welke structuur heeft de tekst?
- Is de volgorde in dit verhaal van belang?
- Is er sprake van oorzaak en gevolg?
- Beschrijft Rachel Williams een doel en geeft ze ook de middelen aan?
- Gaat het over problemen en oplossingen in de natuur?
- Staan er vergelijkingen en tegenstellingen in?
Om tot ideevorming te komen:
- Welke vervolgvragen heb je?
Om tot vergelijking te komen:
- Welke overeenkomsten en verschillen zijn er met andere dieren, planten of natuurverschijnselen?
Schrijven:
Het schrijfonderwijs vraagt om aandacht zoals het inspectierapport aangeeft. Een aanbeveling is om begrijpend lezen en schrijven te koppelen. Kalm aan geeft je een voorbeeld om met de kinderen aan de slag te gaan met infographics of story boards.
Rachel Williams heeft samen met Freya Hartas van elk verhaal een soort infograhic gemaakt.
Het is leuk om met de kinderen van andere dieren of natuurverschijnselen op dezelfde manier ook een infographic te maken. Dit kan op verschillende manieren:
- Op papier: Zelf tekenen en tekst erbij maken. Je kunt in groepjes de kinderen samen laten werken aan 1 infographic. Ieder maakt dan een tekening met tekst als onderdeel van het gehele verhaal.
- Digitaal: Met Canva is het eenvoudig om zelf een infographic te maken. Hier kun je video’s toevoegen en vanuit Canva zoek je naar illustraties passend bij je tekst. De sjablonen zijn al kant en klaar.
- NPOkennis.nl geeft informatie in de vorm van story boards. Een voorbeeld van een storyboard is Wat is klimaatverandering?. Op Canva vind je ook een uitleg over het maken van storyboards.
Andere delen
Rachel Williams heeft ook De grote dierenatlas geschreven.
