[DOOR LINDA] ‘De afgelopen drie kwartier heeft zich iets aan me gepresenteerd dat alles heeft veranderd. Niks ‘foutje bedankt, kan gebeuren, zeker in een bananenrepubliek’. Nee, we hebben het over fraude. Structureel systeemmisbruik. Mensenhandel. In het volle vizier van de toezichthouder ben ik, net als duizenden andere kleine kinderen, als een warm broodje over de Sri Lankaanse toonbank gegaan. Hup, richting de gretige witte handjes van hongerige Hollanders die niet konden wachten om hun warmte en zorg aan een exotisch kindje te geven.’
– Niet geboren op mijn verjaardag –
Dit boek is geschikt om fragmenten uit voor te lezen vanaf groep 8.
Het verhaal
Sam wordt als klein meisje geadopteerd vanuit Sri Lanka en groeit in Nederland op in een gezin waar ze zich niet fijn en veilig voelt. Haar broer kan en doet alles beter dan zij en haar vader misbruikt haar. Als ze uit huis wordt gezet doet Sam er alles aan om een eigen bestaan op te kunnen bouwen. Later komt Sam erachter dat er is de tijd dat zij geadopteerd werd veel fraude werd gepleegd rondom adopties. Ze duikt haar eigen dossier in en komt er achter dat er veel mist of niet klopt, zelfs haar geboortedatum klopt niet.
In dit boek lees je Sam haar herinneringen aan haar jeugd, haar zoektocht naar zichzelf en naar haar biologische ouders en de verbijstering en frustratie rondom de fraude bij adoptie. Sam neemt je mee langs alle obstakels die ze op haar pad is tegengekomen en laat zien hoe ze hier op een positieve manier een draai aan heeft gegeven om een mooie toekomst op te bouwen.
Recensie
Dit is een verhaal dat binnenkomt. Heel helder wordt beschreven hoe Sam haar jeugd heeft beleefd, welke twijfels en worstelingen ze heeft gehad en hoe ongewenst en alleen ze zich heeft gevoeld. Na het lezen van dit boek kon ik alleen nog maar denken aan de kinderen die soortgelijke dingen meemaken in hun dagelijks leven. Bij hun thuis of ergens anders.
Statistisch gezien zouden er in iedere klas kinderen moeten zitten waarbij het thuis niet veilig is, in de breedste zin van het woord. Dit boek heeft me over die kinderen nog meer aan het denken gezet. Zijn er kinderen in mijn klas die zich zo alleen en ongewenst voelen? Waar thuis dingen gebeuren waardoor ze zich onveilig voelen? Hoe kan ik deze kinderen laten weten dat ze bij mij terecht kunnen? Hoe kan ik deze kinderen zien en helpen? Zodat zij niet later, als zij volwassen zijn, op eenzelfde manier terugkijken op hun jeugd.
Hoewel er in het boek niet in details getreden wordt, kan ik me voorstellen dat het grotendeels nogal overweldigend kan zijn voor kinderen in groep 8. Ik zou er persoonlijk dan ook voor kiezen om fragmenten uit het boek te gebruiken om samen over in gesprek te gaan. Zo kunnen de verschillende fragmenten met gebeurtenissen rondom het omgaan met anderen dienen als vertrekpunt voor voorlichting of een groepsgesprek. Hoe fijn zou het zijn als kinderen zich hierdoor gezien voelen. Als ze durven te praten over hun eigen ervaringen. Sommigen zullen helaas herkenning vinden in de verhalen. Ook voor die kinderen hoop ik dat zij door de fragmenten en gesprekken zien en voelen dat ze hun verhaal kunnen doen. Al is het alleen bij de leerkracht. Want zoals Sam zich in haar jeugd heeft gevoeld, dat gun je niemand.
Als je op zoek bent naar fictieve boeken over meisjes die proberen hun herkomst en zichzelf te ontdekken dan zijn Ultra Donker en de wachters van Wildzee, Het wilde meisje en Enna tegen het inktgenootschap aan te raden.
Met dank aan Sam van den Haak en Uitgeverij GrowingStories voor het dit recensie-exemplaar dat ik op de NOT 2023 mocht ontvangen.
Ideeën mini leeslessen Niet geboren op mijn verjaardag
Om kinderen te enthousiasmeren om het boek te lezen en hen te stimuleren om erover na te denken kun je het boek koppelen aan mini leeslessen. Dit zijn tevens manieren om met kinderen in gesprek te raken over boeken en hun interesses te ontdekken. Enkele mini leeslessen voor het boek Niet geboren op mijn verjaardag zijn:
- Sam wordt op school gepest. Kinderen op school lijken het erg leuk te vinden haar in een prullenbak of papiercontainer te zetten. Lees bladzijde 29 ‘Geadopteerd meisje uit…’ t/m bladzijde 32 ‘…dit Westen wilde.’ voor.
Leesvraag: Is er in je boek iemand die gepest wordt? - Als Sam wakker wordt in het ziekenhuis kan ze zich niet herinneren hoe ze daar gekomen is. Of hoe het einde van het feestje verlopen is. Lees bladzijde 71 ‘GHB is van…’ t/m bladzijde 74 ‘…perfect voor daders.’ voor.
Leesvraag: Wordt er in jouw boek over verslavende middelen gesproken? - De zus van Sam wil gebruik van haar maken, van haar geld. Lees bladzijde 113 ‘Als ik net…’ t/m bladzijde 115 ‘…ik haar gedag.’ voor.
Leesvraag: Is er in jouw boek iemand die gebruikmaakt van een ander?
DOWNLOAD hier de Mini leesles leskaart Niet geboren op mijn verjaardag.
Overige ideeën
- Stelopdracht: Voer een groepsgesprek over pesten en de verschillende rollen die voorkomen bij het pesten. Bespreek het volgende fragment vanuit de verschillende oogpunten. Lees bladzijde 29 ‘Geadopteerd meisje uit…’ t/m bladzijde 32 ‘…dit Westen wilde.’ voor. Stel je voor dat jij getuige bent van de pesterijen, wat zou jij dan doen als je Sam aan de kapstok zou zien hangen of voor de zoveelste keer in de container of prullenbak gezet ziet worden? Denk hierbij aan de consequenties die het wel of niet helpen met zich mee zouden kunnen brengen.
- Stelopdracht en/of kringgesprek: Sam vraagt zich af of het normaal is om met je vader te tongzoenen, maar ze durft het niet zo goed te vragen. Als ze het toch eindelijk aan iemand durft te vragen krijgt ze een bevestigend antwoord en gaat ze er vanuit dat het normaal is. Hoe zou jij reageren als iemand dit aan jou zou vragen? Schrijf hier een verhaal over en/of ga hierover met elkaar in gesprek.
- Groepsgesprek: Het gebruik van drugs komt veel voor tijdens het uitgaan, maar ook gewoon met vrienden thuis. Een joint of waterpijp roken of XTC of GHB slikken om te feesten. Lees bladzijde 71 ‘GHB is van…’ t/m bladzijde 74 ‘…perfect voor daders.’ voor. Misschien heb jij er in je omgeving al weleens van gehoord en heb je voor jezelf al helder of je dat weleens wil proberen of niet. Waarom zou je het wel of niet doen? Bespreek dit met elkaar en kijk daarbij ook naar de druk van je vriendengroep. Als zij het allemaal doen, terwijl jij eigenlijk niet wil, blijf je dan bij je standpunt? Of doe je toch mee?
