Ada Dapper, wetenschapper (thematitel KBW21)

[DOOR MARIE-JOSE] ‘Ze begon met Waarom? en toen Hoe? Wat? Wanneer?
En als ze ging slapen was Waarom? er dan weer.
Zo viel ze in slaap- en haar ouders? Die zagen
Een onderzoeksmeisje met onderzoeksvragen,
Dat graag wilde weten hoe alles was bedacht.
‘Je gaat het ontdekken,’ lachten ze zacht.’
– Ada Dapper, wetenschapper –

Het boek is geschikt om voor te lezen vanaf groep 1.

Het verhaal

Ada Dapper, wetenschapper

Ada is een nieuwsgierig meisje dat alles wil weten en zelf op onderzoek uitgaat. Haar ouders vinden haar vragen en experimenten soms teveel worden en dan moet Ada naar de denkstoel. Daar bedenkt ze dat ze beter met één vraag tegelijk kan beginnen. Maar dan komen er uit die ene vraag al snel weer allerlei vragen…! Ze schrijft ze allemaal op in haar hal van gedachten.

In Ada Dapper, wetenschapper helpen haar ouders haar hoe ze het beste onderzoek kan doen. En dat leert Ada weer aan de andere kinderen van haar klas!

Benieuwd naar dit boek? Bekijk het inkijkexemplaar.

Recensie

Ada Dapper, wetenschapper is een boek van Andrea Beaty, die meerdere boeken heeft geschreven over beroepen. Het is grappig geïllustreerd door David Roberts en Edward van de Vendel heeft het vertaald. Dit boek verwijst naar twee belangrijke vrouwelijke wetenschappers. Ada Marie Dapper is vernoemd naar Marie Curie, uitvindster van de röntgenstraling en Ada Lovelac, de allereerste computerprogrammeur.

Andrea Beaty laat zien hoe belangrijk het is dat kinderen vragen stellen en onderzoek kunnen doen. Het is niet belangrijk om altijd antwoord op je vragen te krijgen, maar het is belangrijk om je veronderstellingen (hypothesen) te onderzoeken. Jonge kinderen stellen veel vragen en zijn overal nieuwsgierig naar. Zij zullen dit boek daarom kunnen waarderen. Ze zullen de humor in het boek ook herkennen. Wanneer dit boek voorgelezen wordt aan oudere kinderen zullen zij herkennen hoe zij onderzoekend kunnen leren!

Ada Dapper, wetenschapper is een thematitel groep 1/2 voor de Kinderboekenweek 2021. Dit prentenboek sluit goed aan bij het thema Worden wat je wil. Het boek laat de jonge lezers kennismaken met verschillende aspecten van de wetenschap.

Met dank aan Uitgeverij Nieuwezijds voor het toezenden van dit recensie-exemplaar.

Bekijk dit boek

Ideeën mini leeslessen Ada Dapper, wetenschapper

In de onderbouw werken de mini leeslessen anders. Het voornaamste doel van het voorlezen in de onderbouw is het leesplezier! Kinderen die graag worden voorgelezen en het fijn vinden om boeken te bekijken, zullen later het lezen sneller oppakken. Bij de keuze van het boek is het belangrijk om aan te sluiten bij de belevingswereld van de kinderen.
Hieronder staat beschreven hoe je Ada Dapper, wetenschapper kunt voorlezen. Voorlezen is een manier om naast het vergroten van het leesplezier te werken aan andere doelen zoals het vergroten van de woordenschat, het inzicht in zinsbouw, verhaalbegrip, de communicatievaardigheid en boekoriëntatie te werken.

Introductie:

Heb jij je wel eens afgevraagd hoe iets werkt, op welke manier je iets moet doen en als je het anders doet wat er dan gebeurt? Laat een paar experimenten zien uit onderstaand filmpje.

Vraag de kinderen welke vragen ze hebben nadat ze dit hebben gezien.

Voor het voorlezen:

Bekijk met de kinderen de voor- en achterkant en laat ze vertellen wat ze allemaal kunnen zien. Vertel dat dit een verhaal is over Ada Dapper, die wetenschapper wil worden omdat ze altijd vol zit met vragen. Zij wil van alles onderzoeken. Wat zie je op de voorkaft? Wat heeft dit te maken met wat ze zou willen weten?

Bij LIST bij kleuters vertel je kort de strekking van het verhaal zonder dat je de clou weggeeft. Je wil dat kleuters nieuwsgierig worden en de juiste informatie tot zich nemen, waardoor het verhaalbegrip zo groot mogelijk wordt. Voor dit boek zou dat als volgt kunnen:

  • Ada Dapper, zit vol met vragen en wil precies weten hoe iets werkt en ze gaat op zoek naar  waar vieze geuren vandaan komen. Dat vinden haar papa en mama niet fijn en ze leren haar hoe ze onderzoek op de goede manier kan doen. Zou Ada antwoord krijgen op al haar vragen? ….

Als het prentenboek voor de eerste keer voorgelezen wordt, onderbreek je bij LIST voor kleuters het verhaal zo min mogelijk. Je geeft alleen maar uitleg als je denkt dat sommige woorden te moeilijk zijn om het verhaal te begrijpen. Zorg ervoor dat de kinderen het boek goed kunnen zien. Leg moeilijke woorden uit door te vertellen wat je op de tekening ziet. Geef de kinderen de tijd om goed naar de illustraties te kijken want de illustraties zijn nodig om het verhaal en de boodschap in het verhaal te begrijpen. Je kunt met behulp van de illustraties met de kinderen praten over wat er te zien is en welke betekenis het heeft in dit verhaal.

Bij volgende keren voorlezen is het mogelijk om dieper na te denken over een fragment van het verhaal. Als je een denkvraag stelt, vraag dan door op wat de leerlingen antwoorden.

Maak een keuze uit onderstaande vragen:

Kijk en vergelijk:

  • Ada test eerst haar hypothese op het eten en daarna op de kat. Bekijk de twee bladzijdes. Wat is het verschil als je kijkt naar wat Ada doet?

Betwijfelen:

  • Ada dapper sprak tot haar drie jaar geen woord, daarna ging ze allerlei vragen stellen. Denk je dat ze niet kon praten?
  • Bekijk de bladzijde waar Ada op de denkstoel zit. Je leest daar dat Ada iets deed wat je wetenschappelijk moet doen. Beginnen met één vraag. Denk je dat het lukt om met één vraag ergens antwoord op te krijgen? Wanneer wel en wanneer niet?

Bedenken:

  • Laat de bladzijde zien waar Ada op de klok klimt. Haar ouders roepen NIET DOEN! (logisch wel). Waarom denk jij dat het logisch is dat de ouders NIET DOEN! roepen.
  • Bij de bladzijde waar Ada haar tweede hypothese test roepen haar ouders weer NIET DOEN! Wat zou Ada hier willen testen en waarom roepen haar ouders niet doen!
  • De bladzijde waar Ada haar eerste hypothese test: Ada test hier of het klopt dat de bloemkool stinkt. Dat is haar eerste hypothese. Ze verzon een test. Welke test heeft ze verzonnen?

Oplossen:

  • Bekijk de bladzijde waar Ada voor de eerste keer een vieze geur ruikt. Je ziet daar allerlei spullen liggen. Kunnen jullie bedenken welke geur vies kan zijn als je naar de tekening kijkt?
  • Bij de bladzijde waar Ada door haar ouders naar de denkstoel moet. Je leest hier dat haar ouders het zat zijn. Is het een goede oplossing van de ouders? Waarom wel of waarom niet?

Voorspellen:

  • Op de bladzijde waar Ada de schildpad in haar handen heeft en ernaar wijst. Vraagt ze Hoe, wat, wanneer en waarom. Wat zou ze willen weten over de schildpad denken jullie?
  • Op de bladzijde ernaast houden haar papa en mama kaartjes vast van namen van planeten. Ook hier stelt Ada allerlei vragen. Wat zou ze willen weten als ze vraagt: Wanneer dan?, Blijft het dan hetzelfde? Echt?…
  • Op de bladzijde waar de juf het ook niet meer weet. Wat zou Ada hier gedaan hebben? 

Grote ideeën:

  • De denkstoel was veranderd in een hal van gedachten. De ouders van Ada zuchtten een beetje. Ze wisten niet goed meer wat ze met al die onderzoeksvragen van Ada moesten doen. Hebben we onderzoeksvragen nodig? Wanneer heb jij een onderzoeksvraag?
  • De ouders van Ada helpen haar feit van fictie te onderscheiden. Kun jij iets bedenken wat echt is en kun je iets bedenken wat verzonnen is?
  • Op de laatste bladzijde kun je zien en lezen dat Ada de groep leerde hoe je onderzoek doet. Hoe zou ze dat aan de andere kinderen leren? Wat heeft Ada denken jullie ontdekt wat belangrijk is als je onderzoek doet?
  • Ada maakt aantekeningen. Waarom is het belangrijk om aantekeningen te maken?

Ontwerpen:

  • Kun jij een vraag bedenken en die vraag splitsen in andere vragen?

Verbinden:

  • Een wetenschapper is iemand die onderzoek doet. Je begint altijd met een vraag. Kun jij een ander beroep bedenken waar je ook begint met vragen stellen?
  • Hoe zorgden de ouders van Ada ervoor dat Ada op de goede manier onderzoek deed?
  • Wat zou Ada de andere kinderen van de klas geleerd hebben?

 Woorden die goed behandeld kunnen worden bij dit boek om de woordenschat te vergroten:

  • Uitleggen met andere woorden: op verkenning gaan, logisch, onderzoeksvragen, bijhouden, ontdekken, tekeergaan, het karakter hebben van, goor, mysterieus, verklaren, parfums, aroma’s, hypothese, stofje, resultaat, gaar zijn, bedorven, wetenschap, kalmeren, berouw krijgen, ontdekken, feit en fictie, hartstochtelijk, 

LIST bij kleuters

In groep 1-2 wordt op bijna alle scholen gewerkt met thematisch onderwijs. Bij het voorlezen is het dan ook een logische keuze om te kiezen voor prentenboeken die bij het thema passen. Het doel van het thematisch voorlezen is dat de ervarings- en taalbasis van de kinderen vergroot wordt.

Bij de LIST-methodiek kiezen de leerkrachten een essentieel thema, waarbij 1 prentenboek de basis is. Essentiële thema’s zijn brede onderwerpen waar mensen op verschillende wijzen naar kijken en die uitnodigen tot het stellen van vragen en filosoferen. Het zijn thema’s die vaak terugkomen in het dagelijks leven. Door het gebruik van een essentieel thema leren kinderen de verbinding te leggen tussen de wereld en zichzelf.

Essentieel thema

Bij Ada Dapper, wetenschapper past het essentieel thema: Wat ik worden wil….

De zin die centraal kan staan is: ‘Ada vraagt waarom, wanneer en hoe?

Als centrale woord zou ik ‘vraag’ kiezen.

Andere essentiële thema’s zouden kunnen zijn.

  • Onderzoeken, ik heb een vraag…
  • Wat ik wil weten…

Mogelijke activiteiten

Creatief schrijven:

  • Waar denk jij aan als je in een denkstoel zit. Schrijf dit op in een grote denkwolk.
  • Kijk naar de eerste bladzijde van het boek. Ada draagt een slinger van spullen achter zich aan. Welke spullen herken jij. Maak een lijstje hiervan.
  • Op de bladzijde waar Ada zich afvraagt waarom de klok tik zegt zie je een aantal tekeningetjes waarbij Ada zich iets afvraagt. Kopieer de tekeningetjes en laat de kinderen de vraag erbij schrijven.
  • Op de bladzijde waar de nieuwsgierigheid van Ada sneller is dan de ouders van Ada staan heel veel vragen. Zet de vragen op kaartjes en laat de kinderen er iets bij schrijven.

Bouwen:

  • Bouw een Da Vinci brug. Hieronder kun je zien hoe je dat kunt doen.
  • Via deze Pinterest kun je inspirerende bouwopdrachten vinden.

Ontdekken:

  • Ada zocht uit waar de stank vandaan kwam. Ze gebruikte wel elf geurstofjes. Kun jij ook elf geurstofjes bedenken. Maak eerst een lijstje van geuren en ga dan aan de slag. Geuren kun je bewaren in afgesloten potjes als je ze bijvoorbeeld in watjes verstopt.
  • Ada was gek op raadsels. Zie voor leuke kinderraadsels deze website en op deze Pinterest vind je breinbrekers voor kleuters.
  • Ada onderzoekt wat de oorzaak van de stank is. Kun jij ook iets bedenken wat een oorzaak is. Weet je ook wat het gevolg is. (Hoe komt het dat?… en wat gebeurt er dan?…)

Onderzoekend rekenen: Meten is weten

Onderzoekend taal:

  • Raadsels voor kinderen
  • Ada sprak de eerste drie jaren van haar leven geen woord. Kunnen jullie ook zonder woorden iets duidelijk maken? Probeer eens het gebarenliedje te leren over mijn familie.

Overige ideeën

Andere titels bij het thema Worden wat je wil

*Dit bericht bevat affiliate links

Vergelijkbare artikelen

Winkelwagen