[DOOR MICHELLE] ‘Mijn Baba gaat op haar knieën naast de tomaten zitten, naast de komkommers, de wortels, de appelboom. Ze begint steeds harder te hummen, Ze schudt de wormen uit de pot en bedekt ze met aarde.’
– De tuin van mijn Baba –
Dit boek is geschikt om voor te lezen vanaf groep 2.
Het verhaal
Elke ochtend vertrekt de kleinzoon in de auto met zijn vader op weg naar zijn Baba, zijn oma. Wanneer hij bij zijn Baba aankomt, staat ze altijd in de keuken. Voordat hij naar school gaat, mag hij in haar kleine houten huisje ontbijten. Haar huisje staat vol met allerlei groenten uit haar tuin. Hij ontbijt met havermout, kool, bieten en augurken. Als hij knoeit, pakt zijn Baba het op en geeft het terug om het op te eten. Baba had vroeger weinig te eten en vindt het belangrijk dat de kleine jongen goed eet. Na het ontbijt loopt hij in de regen met Baba naar school. Onderweg verzamelt ze wormen in een glazen potje. Na schooltijd schudden ze de wormen uit het potje in de tuin en bedekken ze met aarde. Baba gelooft dat de wormen goed zijn voor de tuin. Op een dag wordt zijn oma ziek en komt bij de jongen in huis wonen. Hoe moet het nu verder met haar tuin en alle planten?
Benieuwd naar dit boek? Bekijk het inkijkexemplaar.
Recensie
De tuin van mijn Baba is een prachtig verhaal over de band tussen oma en kleinzoon en hun verbondenheid met de natuur. Ook al praten ze niet veel, toch merk je aan alles dat ze een goede relatie hebben. Je ziet het terug in de illustraties en voelt het in de woordkeuze van Jordan Scott.
‘Als ik aan Baba vraag waarom ze dat doet, maakt ze haar vingers nat met een beetje regen en dan strijkt ze langs alle lijnen aan de binnenkant van mijn hand.‘
Op de laatste pagina van het boek legt Jordan Scott uit op welke gebeurtenissen in zijn leven het boek gebaseerd is. Ik houd van verhalen die geïnspireerd zijn door de realiteit. Ik weet natuurlijk niet precies welke boodschap Jordan Scott met De tuin van mijn Baba wilt overbrengen, maar net als in zijn vorige boek Ik praat als een rivier zit er wel duidelijk een moraal in het verhaal.
‘Wees blij met wat je hebt.
Geniet van wat de natuur je brengt.
Zorg goed voor elkaar.‘
Dit zijn boodschappen en lessen die ik uit dit mooie verhaal haal en zou bespreken met iedereen die dit boek leest.
Met dank aan uitgeverij Querido voor het toezenden van dit recensie-exemplaar.
Ideeën voorlezen De tuin van mijn Baba
In de onderbouw werken de mini leeslessen anders. Het voornaamste doel van het voorlezen in de onderbouw is het leesplezier! Kinderen die graag worden voorgelezen en het fijn vinden om boeken te bekijken, zullen later het lezen sneller oppakken. Bij de keuze van het boek is het belangrijk om aan te sluiten bij de belevingswereld van de kinderen.
Hieronder staat beschreven hoe je De tuin van mijn Baba kunt voorlezen. Voorlezen is een manier om naast het vergroten van het leesplezier te werken aan andere doelen zoals het vergroten van de woordenschat, het inzicht in zinsbouw, verhaalbegrip, de communicatievaardigheid en boekoriëntatie te werken.
Introductie en voorlezen
Als introductie:
Neem een glazen potje met aarde en een paar wormen mee naar school. Bekijk ze samen en bespreek wat wormen doen. Je kunt eventueel ook het filmpje van Schooltv over de regenworm laten zien.
Voor het voorlezen:
Bekijk met de kinderen de kaft en praat erover voor je start met voorlezen. Je kunt dit doen door te vragen wat ze zien en of ze een idee hebben wat dat betekent.
Vertel kort de strekking van het verhaal zonder dat je de clou weggeeft. Je wil dat kinderen nieuwsgierig worden en de juiste informatie tot zich nemen, waardoor het verhaalbegrip zo groot mogelijk wordt. Voor dit boek zou dit als volgt kunnen:
- Op de voorkant zie je een jongen en zijn oma. Hij noemt haar Baba. Samen wandelen elke dag naar school en weer naar huis. Onderweg zoekt oma wormen voor in de tuin. In de tuin verbouwt oma allerlei groenten, waar ze heerlijk eten van kookt.
Als het prentenboek voor de eerste keer voorgelezen wordt, onderbreek je het verhaal zo min mogelijk. Je geeft alleen maar uitleg als je denkt dat sommige woorden te moeilijk zijn om het verhaal te begrijpen. Zorg ervoor dat de kinderen het boek goed kunnen zien (liefst via het digibord). Moeilijke woorden op de pagina leg je van tevoren uit in kindertaal eventueel met hulp van de illustratie.
Bij volgende keren voorlezen is het mogelijk om dieper na te denken over een fragment van het verhaal. Als je een denkvraag stelt, vraag dan door op wat de leerlingen antwoorden.
Maak een keuze uit onderstaande vragen:
| Kijk en vergelijk | Bekijk de bladzijde met de zin ‘Na schooltijd wacht Baba mij buiten op’ en de bladzijde met ‘Mijn vader en moeder hebben het te druk voor een tuin.’ In allebei de afbeeldingen zie je dat Baba houdt van planten. Hoe zie je dat en wat zijn de verschillende tussen de bladzijden? |
| Betwijfelen | Zou oma gelukkig zijn in het huis van de jongen of denk je dat ze liever in haar huis met de tuin was gebleven? |
| Bedenken | Waarom zou oma de wormen naar haar tuin brengen? |
| Oplossen | Oma kan niet meer in haar eigen huis wonen met de tuin. Wat zou je kunnen doen, zodat oma nog wel kan genieten van de natuur? |
| Voorspellen | Stop met voorlezen na de zin ‘...in haar jaszak bewaart.‘ Waarom zou oma de wormen in een glazen potje in haar jaszak bewaren? |
| Ontwerpen | De jongen brengt zijn oma elke ochtend havermout met appelschijfjes. Welk ontbijtje zou jij voor jouw oma maken? Maak er een tekening van met het boodschappenlijstje erbij. |
| Grote ideeën | De jongen heeft nog nooit eerder zaadjes geplant. Wat moet hij doen om ze te laten groeien? |
| Verbinden | Soms mors ik iets. zegt de jongen. Wat gebeurt er bij jouw thuis als iemand iets te eten of te drinken morst? |
Woorden die goed behandeld kunnen worden bij dit boek om de woordenschat te vergroten:
- Met behulp van de illustraties: zwavelberg, aanrecht, fornuis.
- Uitleggen met andere woorden: zwavelmolen, walvisbuiken, schommelstoel, voeteneinde, oerwoud.
- Door de woorden voor te doen: verscholen, hummen.
- Door in het echt te laten zien: stoom, zonnegouden kerstomaten, biet, augurk, elleboog, knoflookstrengen, havermout.
Werken vanuit essentiële thema’s
In groep 1-2 wordt op bijna alle scholen gewerkt met thematisch onderwijs. Bij het voorlezen is het dan ook een logische keuze om te kiezen voor prentenboeken die bij het thema passen. Het doel van het thematisch voorlezen is dat de ervarings- en taalbasis van de kinderen vergroot wordt.
Kies een essentieel thema, waarbij 1 prentenboek de basis is. Essentiële thema’s zijn brede onderwerpen waar mensen op verschillende wijzen naar kijken en die uitnodigen tot het stellen van vragen en filosoferen. Uitleg over het essentiële thema lees je in het blog Werken met essentiële thema’s. (moet nog een link ingeplakt worden)
Essentieel thema
Binnen een essentieel thema werk je met een centrale zin en woord. Uitleg over de centrale zin en het centrale woord lees je in het blog Geletterdheid met prentenboeken.
Bij dit boek past het essentieel thema:
Wat groeit er in de tuin.
De zin die centraal kan staan is: ‘De tuin van mijn Baba’.
Als centrale woord zou ik ‘tuin‘ kiezen. Dit is een klankzuiver woord. Afhankelijk van de ontwikkeling van de leerlingen waar je dit boek aan voorleest kun je de letter t, n of juist de tweetekenklank ui centraal zetten. Ik zou kiezen voor ui, omdat dit mooi aansluit bij de betekenisvolle context van het boek met alle groenten.
Andere essentiële thema’s bij dit prentenboek kunnen zijn:
- Dit is mijn familie
- Bij mij thuis
- Kriebelbeestjes, lesideeën van het thema Gi-ga-groen sluiten hierbij aan.
Mogelijke activiteiten
Hoeken:
- Maak een ontdekhoek waarin je verschillende zaadjes gaat planten. Leerlingen kunnen onderzoeken hoe snel de plantjes groeien en de plantjes verzorgen.
- Of misschien heb je net als ik een moestuin op het schoolplein. Hier kunnen kinderen zaadjes planten, planten verzorgen, hun ontwikkeling observeren en als er natuurlijk rijpe vruchten of groenten zijn er iets lekkers mee klaarmaken.
Creatief schrijven:
- Na de open denkvraag uit de categorie ontwerpen: Welk ontbijtje zou jij voor jouw oma maken? Kun je de leerlingen een tekening laten maken van het ontbijt en het boodschappenlijstje erbij laten schrijven met de benodigdheden.
- Laat de leerlingen buiten op zoek gaan naar insecten en ze vangen in een insectenpotje. Deze insecten kunnen ze na tekenen en de naam van het insect erbij schrijven. Ook kun je bespreken wat het nut van het insect is voor de natuur. Leerlingen kunnen hier ook over schrijven en zo een eigen informatieboek creëren.
- In de hoek kunnen de leerlingen bij de verschillende zaadjes schrijven wat ze zijn. Eenmaal onder de aarde weet je immers niet meer wat je hebt geplant. Ook kunnen ze een groeidagboek bij houden van de plant.
Rekenen:
- Meten van de groei van de planten.
- Ordenen van de planten van laag-hoog.
- Tellen van de zaadjes.
- Meten van tijd. Hoe lang duurt het voordat de zaadjes ontkiemen?
Muziek:
Sociaal-emotionele ontwikkeling:
- Baba zorgt voor de jongen in het begin van het verhaal en aan het einde zorgt de jongen juist voor zijn Baba. Voor wie zorg jij? En wie zorg er voor jou?
Natuur:
- Bij het Prentenboek Plant zijn allerlei lesideeën bedacht die ook toe te passen zijn bij De tuin van mijn Baba. Geschikt vanaf groep 5.
