‘Ik? Een foutje? Echt niet! Als ik wil ben ik een tor!’
– Foutje? Echt niet!-
Dit boek is geschikt om voor te lezen vanaf groep 1.
Het verhaal
Op een dag valt er van een penseel inkt op een blad. O, jee een inktvlek. Is dat nu een foutje, of toch niet? De inktvlek komt tot leven en fantaseert er op los. Is hij echt een inktvlek of misschien een tor. Of is hij een dier dat kan vliegen, zwemmen of klimmen? Hij komt tot de conclusie.
‘Ik wil gewoon zijn wat ik wil zijn.’
En dat mag van alles zijn.
Benieuwd naar dit boek? Bekijk het inkijkexemplaar.
Recensie
Zou dit boek gebaseerd zijn op de werkelijkheid? Een mooie vraag voor Linde Faas, de illustrator van dit prachtige prentenboek. Want wat doe je als je plotseling een zwarte inktvlek maakt op je kunstwerk. Is het een foutje of ga je er op een creatieve wijze mee om en vraag je Pieter Koolwijk om er een fantasierijk verhaal bij te verzinnen?
Foutje? Echt niet! maakt de lezer nieuwsgierig en laat zien dat fouten iets positiefs zijn. Net als bij Het meisje dat nooit fouten maakte is de boodschap van het verhaal dat fouten maken niet erg is. Zo kan met een beetje verbeeldingsvermogen een inktvlek transformeren in een betoverende pretvlek. Pieter Koolwijk gebruikt net als in Gozert beeldend taalgebruik met allerlei verrassende werkwoorden die de fantasie nog meer prikkelen. Opnieuw een mooie samenwerking.
Met dank aan Uitgeverij Lemniscaat voor het toezenden van dit recensie-exemplaar.
Ideeën voorlezen Foutje? Echt niet!
In de onderbouw werken de mini leeslessen anders. Het voornaamste doel van het voorlezen in de onderbouw is het leesplezier! Kinderen die graag worden voorgelezen en het fijn vinden om boeken te bekijken, zullen later het lezen sneller oppakken. Bij de keuze van het boek is het belangrijk om aan te sluiten bij de belevingswereld van de kinderen.
Hieronder staat beschreven hoe je Foutje? Echt niet! kunt voorlezen. Voorlezen is een manier om naast het vergroten van het leesplezier te werken aan andere doelen zoals het vergroten van de woordenschat, het inzicht in zinsbouw, verhaalbegrip, de communicatievaardigheid en boekoriëntatie te werken.
Introductie en voorlezen
Als introductie:
Ga in gesprek over jouw laatste foutje en laat de leerlingen over hun foutjes vertellen. Of speel een toneelstukje waarbij je een foutje maakt. Of vertel over beroemde fouten, zoals het bouwfoutje van de toren van Pisa.
Voor het voorlezen:
Bekijk met de kinderen de kaft en praat erover voor je start met voorlezen. Je kunt dit doen door te vragen wat ze zien en of ze een idee hebben wat dat betekent.
Vertel kort de strekking van het verhaal zonder dat je de clou weggeeft. Je wil dat kinderen nieuwsgierig worden en de juiste informatie tot zich nemen, waardoor het verhaalbegrip zo groot mogelijk wordt. Voor dit boek zou dit als volgt kunnen:
- Op een dag morst iemand inkt. Daardoor komt er een zwarte vlek op de tafel. Deze vlek komt tot leven en vindt zichzelf echt geen foutje. Maar wat is het dan wel?
Als het prentenboek voor de eerste keer voorgelezen wordt, onderbreek je het verhaal zo min mogelijk. Je geeft alleen maar uitleg als je denkt dat sommige woorden te moeilijk zijn om het verhaal te begrijpen. Zorg ervoor dat de kinderen het boek goed kunnen zien (liefst via het digibord). Moeilijke woorden op de pagina leg je van tevoren uit in kindertaal eventueel met hulp van de illustratie.
Bij volgende keren voorlezen is het mogelijk om dieper na te denken over een fragment van het verhaal. Als je een denkvraag stelt, vraag dan door op wat de leerlingen antwoorden.
Maak een keuze uit onderstaande vragen:
| Kijk en vergelijk | Welke verschillen en overeenkomsten zie je tussen de inktvlek en een tor/vis? |
| Betwijfelen | Wat denk jij, zou een banjerbeest bestaan? |
| Bedenken | Waarom wordt tegen de inktvlek gezegd dat hij een foutje is? |
| Oplossen | Hoe kun je een fout oplossen? Kun je vertellen hoe jij dat doet? |
| Voorspellen | De inktvlek wil een pretvlek zijn. Wat zouden pretvlekken doen? |
| Ontwerpen | Laat zelf een druppel verf op een blad vallen. Wat kan jij van deze vlek maken? |
| Grote ideeën | Yayoi Kusama maakt kunst van stippen/vlekken om haar angsten te overwinnen. Wat voor soort kunst zou jij maken? |
| Verbinden | Dripping is een schildertechniek. Wat vind jij van schilderijen die op deze wijze zijn gecreëerd? |
Woorden die goed behandeld kunnen worden bij dit boek om de woordenschat te vergroten:
- Met behulp van de illustraties: tor.
- Uitleggen met andere woorden: zoeven, suizen.
- Door in het echt te laten zien: morsen, trippelen, trappelen, zoemen, brommen, fladderen, zweven, bubbelen en babbelen.
Werken vanuit essentiële thema’s
In groep 1-2 wordt op bijna alle scholen gewerkt met thematisch onderwijs. Bij het voorlezen is het dan ook een logische keuze om te kiezen voor prentenboeken die bij het thema passen. Het doel van het thematisch voorlezen is dat de ervarings- en taalbasis van de kinderen vergroot wordt.
Kies een essentieel thema, waarbij 1 prentenboek de basis is. Essentiële thema’s zijn brede onderwerpen waar mensen op verschillende wijzen naar kijken en die uitnodigen tot het stellen van vragen en filosoferen. Uitleg over het essentiële thema lees je in het blog Werken met essentiële thema’s.
Essentieel thema
Binnen een essentieel thema werk je met een centrale zin en woord. Uitleg over de centrale zin en het centrale woord lees je het blog Geletterdheid met prentenboeken.
Bij dit boek past het essentieel thema:
Kunst
De zin die centraal kan staan is: ‘Ik ben geen fout’.
Als centrale woord zou ik ‘fout‘ kiezen.
Andere essentiële thema’s bij dit prentenboek kunnen zijn:
- Van fouten kun je leren.
Mogelijke activiteiten
Creatief schrijven:
Laat vanuit een penseel een vlek op een papier vallen. Laat deze opdrogen. Daarna kan de leerling zijn eigen fantasie loslaten op de vlek. Wat wordt het en waar is het? Daarna kan de leerling woorden of zinnen bij het kunstwerk schrijven.
Muziek:
- Lied Fouten maken mag
- Lied The power of yet. Wanneer iets nog niet lukt, maak je eerst fouten. Daarvan leer je en als je maar genoeg oefent dan lukt het.
Sociaal-emotionele ontwikkeling:
Fouten maken- een bewijs dat je aan het leren ben. Dit is een hoofdstuk uit de Groei in je groep map voor de onderbouw van Platform Mindset. Hierin staan allerlei activiteiten om rondom het thema fouten maken aan de slag te gaan met leerlingen.
Natuur:
In het tekst van het boek Foutje? Echt niet! staan veel werkwoorden. Schrijf de woorden op kaartjes en bedenk samen bij welke dieren deze werkwoorden passen. Als dit lastig is, kun je er ook een soort memorie van maken. Bijvoorbeeld fladderen-vlinder, brommen-vlieg, trippelen-muis en op deze wijze de woordenschat oefenen en tegelijk het gedrag van dieren bespreken.
Andere titels bij het thema:
- Boeken bij het thema Kunst vanuit KInderboekenjuf
- Het meisje dat nooit fouten maakte (bekijk de ideeën voor mini leeslessen)
- Roza Rozeur Ingenieur (bekijk de ideeën voor mini leeslessen)
- Aaron ter haar Tekenaar (bekijk de ideeën voor mini leeslessen)
- Voor volwassenen Fouten maken moed
Dit blog is geschreven door gastblogger Michelle
