[DOOR MARIE-JOSE] ‘Het allerbelangrijkste is natuurlijk de RIJST.
Van die geurige, glinsterende,
heerlijke jasmijnrijst.
Maar ze kan in het hele huis geen enkele rijstkorrel vinden!
S.T.R.E.S.S.!!!’
– Gebakken rijst met van alles en nog wat!!!-
Het boek is geschikt voor kinderen vanaf groep 1
Het verhaal
Meester Khalid vertelt dat er een kookwedstrijd op school is. Na lang wikken en wegen weet Yuna wat ze gaat maken. Gebakken rijst met van alles en nog wat!!! Maar als ze boodschappen wil doen kan ze nergens gebakken rijst kopen. Wel hebben de winkeliers allerlei andere lekkere dingen voor de gebakken rijst met van alles en nog wat. Gelukkig komt er een oplossing en kan Yuna samen met haar vriendjes iets lekkers maken voor de kookwedstrijd. Zouden ze gaan winnen?
Benieuwd naar dit boek? Bekijk het inkijkexemplaar.
Recensie
Opnieuw een boek van Reza & Chee-Han Kartosen-Wong. Net als ‘Waar is mijn noedelsoep!?!’ is dit een lief verhaal vol rijke taal en speelt prachtig in op het feit dat er andere culturen zijn in ons land. Voor het kinderboekenweekthema ‘Bij mij thuis’ van 2023 een kans om kennis te maken met eten uit andere culturen en speciale winkels die wij in Nederland hebben. De zin: ‘Gebakken rijst met van alles en nog wat’ komt vaak voor in het boek en zullen de kinderen vast ‘meelezen’ als je het boek meerdere keren voorleest.
De illustraties passen heel goed bij de tekst. Daar waar het moeilijk kan zijn heeft de illustrator Maria Koutamanis in de illustraties duidelijkheid gegeven. Zo worden alle gerechten die genoemd worden op dezelfde bladzijde afgebeeld. Een leuke zoekopdracht kan daaraan gekoppeld worden. Let ook op de onderschriften bij de Souk en de Toko. Heel leuk gevonden! Niet alleen de tekst maar ook de illustraties zorgen ervoor dat je met dit boek alle kanten uit kunt.
Wanneer je ook Waar is mijn noedelsoep!?! hebt voorgelezen dan zullen de kinderen in dit boek en sommige verwijzingen bekend voorkomen. Een mooie gelegenheid om de verbinding te maken met een ander boek.
De auteurs sluiten nauw aan bij de doelstelling van Oxfam Novib om begrip te krijgen voor elkaar en bij uitgeverij Rose stories die verhalen uit andere culturen inzet ter bevordering van gelijkheid en diversiteit in de samenleving. Kinderen gaan beseffen dat in ieder gezin andere eetgewoontes zijn. Kijk voor meer informatie en de doelstellingen op de website van Rose stories of Oxfamnovib. Het boek Iedereen telt past ook goed bij dit thema.
Gebakken rijs met van alles en nog wat!!! is een thematitel voor groep 1/2 voor de Kinderboekenweek 2023. Dit boek sluit goed aan bij het thema Bij mij thuis. Meer activiteiten kun je vinden in het e-book kleuters Bij mij thuis. Wil je alvast materialen om je klas te versieren? Download het pakket.
Met dank aan Uitgever ROSE stories voor het toezenden van dit recensie-exemplaar.
Ideeën mini leeslessen Gebakken rijst met van alles en nog wat!!!!
In de onderbouw werken de mini leeslessen anders. Het voornaamste doel van het voorlezen in de onderbouw is het leesplezier! Kinderen die graag worden voorgelezen en het fijn vinden om boeken te bekijken, zullen later het lezen sneller oppakken. Bij de keuze van het boek is het belangrijk om aan te sluiten bij de belevingswereld van de kinderen.
In onderstaande mini leeslessen staat beschreven hoe je Gebakken rijst met van alles en nog wat!!! kunt voorlezen. Voorlezen is een manier om naast het vergroten van het leesplezier te werken aan andere doelen zoals het vergroten van de woordenschat, het inzicht in zinsbouw, verhaalbegrip, de communicatievaardigheid en boekoriëntatie te werken.
Voor het voorlezen:
Bekijk met de leerlingen de kaft en praat erover voor je start met voorlezen.
- Kijk naar de illustratie en vraag de kinderen wat ze zien.
- Wat doet het meisje op de kaft?
- Hoe voelt zij zich?
- Waar zou zij aan denken?
- Waar denk jij dat dit verhaal over gaat?
- Wat zouden de andere kinderen doen in dit verhaal denk je?
- Lees de woorden van de titel voor en vraag of de kinderen nog andere ideeën hebben
Introductie
Breng een aantal ingrediënten mee die in het boek voorkomen. Bespreek ze, laat de kinderen proeven, ruiken en zelf vertellen of ze er iets van weten. Eventueel kun je met de kinderen een wandeling maken naar een winkelcentrum en een Toko een kaaswinkel of een Souk bezoeken. Wat verkopen ze daar. Welke producten in die winkels hebben jullie thuis ook?
Bij LIST bij kleuters vertel je kort de strekking van het verhaal zonder dat je de clou weggeeft. Je wil dat kleuters nieuwsgierig worden en de juiste informatie tot zich nemen, waardoor het verhaalbegrip zo groot mogelijk wordt. Voor dit boek zou dat als volgt kunnen:
- Lees de tekst op de achterkant voor
- Klopt het een beetje wat we dachten?
Als het prentenboek voor de eerste keer voorgelezen wordt, onderbreek je het verhaal zo min mogelijk. Je geeft alleen maar uitleg als je denkt dat sommige woorden te moeilijk zijn om het verhaal te begrijpen.
Bij volgende keren voorlezen is het wel mogelijk om dieper na te denken over een fragment van het verhaal. Als je een denkvraag stelt, vraag dan door op wat de leerlingen antwoorden.
Maak een keuze uit onderstaande vragen:
Vergelijken
- Laat de bladzijdes na de kaft en de laatste bladzijde zien. Wat is het verschil? Hoe komt dat denken jullie?
Kijken en anders kijken
- Bekijk de gerechten in de Toko en in de Souk. Wat is in de winkels te koop? Hoe komt het dat ze niet dezelfde ingrediënten hebben?
Betwijfelen
- Is het eerlijk dat Yuna de wedstrijd wint?
Oplossen
- Gelukkig kwam er een oplossing voor het probleem van Yuna. Wat was de oplossing? Als Sam Ming ook geen rijst had gehad, wat hadden ze dan kunnen gebruiken? Hoe zou het gerecht dan heten?
Bedenken
- Gebakken rijst met van alles en nog wat!!!. We weten nu wat Yuna daarmee bedoelt. Wat zou er nog meer in de rijst kunnen? Wat doet jouw mama of papa ook in de rijst als jullie dat eten?
Voorspellen
- De vier kinderen maken samen de heerlijke rijst. Wat zou er daarna met de rijst gebeuren? Kijk naar de bladzijde waar ze nummer 1 zijn geworden.
Ontwerpen
- Als jij mee mocht doen aan een kookwedstrijd wat zou jij dan maken?
Verbinden
- Eten jullie thuis ook wel eens rijst? Ben jij wel eens in een Toko of een Souk geweest?
Grote ideeën
- Yuna en haar vrienden hebben de heerlijkste dag van hun leven. Wat kan ervoor zorgen dat je de heerlijkste dag van je leven hebt?
Woorden die goed behandeld kunnen worden bij dit boek om de woordenschat te vergroten:
- Met behulp van de illustraties, wijs vooral aan of laat de kinderen aanwijzen: enthousiast, croissantjes, gemista, tajine, sate ayam, taco’s, Lo bak go, cupcakes, dolma’s, pom, kaassoufle, spaghetti, bapao, stamppot, banku, tompucen, sushi, xiao long bao, wraps, samosa, ras el hanout,
- Uitleggen met andere woorden: mededeling, helemaal haar ding, onrustig, begint te duizelen, chillen, tjokvol, beslissen, gerechten, kokkerellen, geurig, jasmijnrijst, stress, roept hulp in, matties, ze gaan op jacht, onmisbaar, eigenaresse, een goed idee, toko, krokant, volg mij, voorstellen, jammie, uitroepen tot,
- Uitleggen door het te doen: joelen, brullen,
Essentieel thema
In groep 1-2 wordt op bijna alle scholen gewerkt met thematisch onderwijs. Bij het voorlezen is het dan ook een logische keuze om te kiezen voor prentenboeken die bij het thema passen. Het doel van het thematisch voorlezen is dat de ervarings- en taalbasis van de kinderen vergroot wordt. Essentiële thema’s zijn brede onderwerpen waar mensen op verschillende wijzen naar kijken en die uitnodigen tot het stellen van vragen en filosoferen. Het zijn thema’s die vaak terugkomen in het dagelijks leven. Door het gebruik van een essentieel thema leren kinderen de verbinding te leggen tussen de wereld en zichzelf.
Bij dit boek past het essentieel thema: Bij mij thuis
De zin die centraal kan staan is: ‘Gebakken rijst met van alles en nog wat!!!. Als centrale woord zou ik ‘rijst’ kiezen.
Andere essentiële thema’s zouden kunnen zijn.
- Koken
- Winkel
- Lekker?!?….
Mogelijke activiteiten
Creatief schrijven:
- Ieder tekent gebakken rijst met van alles en nog wat erin en schrijft erbij wat erin zit.
- Schrijf een recept. Laat het recept van de gebakken rijst achter in het boek zien. Hoe ziet een recept eruit. Kun jij een recept bedenken?
- Wat kun je kopen in een Souk?
- Welke dingen kun je kopen in een Toko
- Wat kun je kopen in de kaaswinkel?
Spel:
- Speel het verhaal na en richt de klas in met verschillende winkeltjes.
- Geef de kinderen een aantal ingrediënten en laat ze bedenken wat ze ervan kunnen maken.
- Organiseer een wedstrijd waar alle kinderen aan mee kunnen doen en waar een kinderjury beslissen mag wie er heeft gewonnen.
Sociaal:
- Yuna heeft vooral gewonnen doordat ze samen ging werken met andere kinderen uit de klas. Bespreek met de kinderen wat het voordeel is van samenwerken.
- Yuna laat op de diverse bladzijdes allerlei emoties zien. Bespreek met de kinderen hoe Yuna zich voelt.
Muziek:
- Een echte kok
- Ik ben de kok
- Op deze site vind je talloze liedjes over eten en drinken
Filmpjes over koken in andere landen:
Rekenen:
- Op de bladzijde waar Yuna onderweg naar huis denkt aan de kookwedstrijd en de volgende bladzijde:
- Aan hoeveel dingen denkt Yuna?
- Hoeveel mensen zie je op de bladzijde?
- Hoeveel dingen hebben met brood te maken?
- In de Souk bij de buitenbakken en op de volgende bladzijde in de winkelrekken:
- Hoeveel watermeloenen zie je?
- Kun je de bananen tellen? En de worteltjes? Hoe komt het dat je sommige dingen wel en andere dingen niet kunt tellen?
- In de kaaswinkel:
- Hoeveel rekken met eitjes zie je?
- Tel de kleinste kazen
- Tel de grootste kazen
- Welke winkel staat naast de kaaswinkel?
- Hoeveel kosten de bloemen?
- In de Toko Pelan-Pelan
- Tel de flesjes soja en ketjap
- Yuna koopt gebakken uitjes, zie je nog meer zakjes met gebakken uitjes? Hoeveel?
- Tel de spekkoeken. Hoeveel zie je er?
- Hoeveel ovens tel je?
- Bij de bladzijde van de kookwedstrijd:
- Hoeveel vriendjes hebben Yuna geholpen?
- Tel de baby’s, mama’s en papa’s. Hoeveel zijn het er?
- Hoeveel letters zie je in het aanplakbiljet ‘kookwedstrijd’?