[DOOR MARIE-JOSE]
‘Lieke weet wel hoe het zit…maar het voelt raar. Alsof ze er toch niet helemaal bij hoort, omdat ze een beetje anders is.’
-Je hoeft niet te kiezen-
Het boek is geschikt om voor te lezen aan kinderen uit de onderbouw
Het verhaal
Lieke kan even niet bij haar eigen mama wonen. Haar papa en mama zijn gescheiden en Lieke woont nu tijdelijk in een pleeggezin. Mama Menke, haar pleegmoeder, is erg lief voor haar en geeft haar het gevoel dat ze erbij hoort. Als haar echte mama op bezoek komt wil Lieke een foto met zichzelf en papa Rob en Mama Menke en een foto met haar eigen mama. Dan hoeft ze niet te kiezen naar wie ze kan kijken. Lieke wordt blij als mama Menke zegt dat ze niet hoeft te kiezen dan ze bij haar eigen mama hoort en bij het pleeggezin. Lieke bedenkt dat ze zonder haar eigen buikmama niet was geboren maar zonder haar pleegmoeder niet groot kan groeien! Ze heeft ze allebei nodig.
Benieuwd naar dit boek? Bekijk het inkijkexemplaar.
Hoe zorg je voor leesplezier? Meld je nu aan voor het gratis webinar door op deze link te klikken.
Recensie
Een heel lief en ontroerend boek over hoe een pleegkind zich kan voelen in een andere omgeving. Het is troostrijk als kinderen beseffen dat ze ook in een ander gezin welkom zijn en dat ze begrepen worden. De illustraties in het boek geven het verhaal een extra dimensie. Zowel gevoelens als de omgeving zijn goed weergegeven.
Niet alleen over de tekst maar ook over de prenten kunnen gesprekken gehouden worden. Achterin het boek staan suggesties hoe je met kinderen in gesprek kunt gaan. Ook de verwijzingen naar informatie over pleegzorg zijn handig. Het thema van Kinderboekenweek 2023 is Bij mij thuis. Het is goed om tijdens het thema eens stil te staan bij een situatie die niet vanzelfsprekend is. De website www.pleegkinderen.nl geeft veel aanvullende informatie. Wil je alvast materialen om je klas te versieren? Download het pakket.
Met dank aan Uitgeverij Ark Media voor het toezenden van dit recensie-exemplaar..
Ideeën mini leeslessen Je hoeft niet te kiezen
In de onderbouw werken de mini leeslessen anders. Het voornaamste doel van het voorlezen in de onderbouw is het leesplezier! Kinderen die graag worden voorgelezen en het fijn vinden om boeken te bekijken, zullen later het lezen sneller oppakken. Bij de keuze van het boek is het belangrijk om aan te sluiten bij de belevingswereld van de kinderen.
In onderstaande mini leeslessen staat beschreven hoe je je hoeft niet te kiezen kunt voorlezen. Voorlezen is een manier om naast het vergroten van het leesplezier te werken aan andere doelen zoals het vergroten van de woordenschat, het inzicht in zinsbouw, verhaalbegrip, de communicatievaardigheid en boekoriëntatie te werken.
Voor het voorlezen:
Bekijk met de leerlingen de kaft en praat erover voor je start met voorlezen.
- Kijk naar de illustratie en vraag de kinderen wat ze zien.
- Wat doet het meisje op de kaft?
- Hoe voelt zij zich?
- Waar zou zij aan denken?
- Waar denk jij dat dit verhaal over gaat?
- Waarom staat er een grote tas naast haar bed denk je?
- Lees de woorden van de titel voor en vraag of de kinderen nog andere ideeën hebben
Vertel kort de strekking van het verhaal zonder dat je de clou weggeeft. Je wil dat kleuters nieuwsgierig worden en de juiste informatie tot zich nemen, waardoor het verhaalbegrip zo groot mogelijk wordt. Voor dit boek zou dat als volgt kunnen:
- Lees de rode tekst bovenaan op de achterkant voor
- Klopt het een beetje wat we dachten?
Als het prentenboek voor de eerste keer voorgelezen wordt, onderbreek je het verhaal zo min mogelijk. Je geeft alleen maar uitleg als je denkt dat sommige woorden te moeilijk zijn om het verhaal te begrijpen. Bij volgende keren voorlezen is het mogelijk om dieper na te denken over een fragment van het verhaal. Als je een denkvraag stelt, vraag dan door op wat de leerlingen antwoorden.
Maak een keuze uit onderstaande vragen
| Vergelijken | Bekijk de eerste bladzijdes. Wat is het verschil tussen het huis aan de straat en het huis met de tuin? |
| Kijken en anders kijken | Ga naar de bladzijde met de vele foto’s. Wie lijken op elkaar en wie niet? Hoe komt dat? Kun je ook anders op elkaar lijken? (Zelfde interesse, houden van muziek of hetzelfde karakter) |
| Betwijfelen | Is Lieke echt blij? Waarom denk je dat ze wel/niet blij is? |
| Oplossen | Lieke voelt zich er niet bij horen. Mama Menke heeft een oplossing bedacht. Weet jij nog een andere oplossing waardoor Lieke zich erbij voelt horen? |
| Bedenken | Lieke moet spullen meenemen naar haar pleeggezin. Wat zou jij meenemen als je in een ander gezin zou gaan wonen? |
| Voorspellen | Lieke weet dat ze allebei haar mama’s nodig heeft. Haar buikmama en mama Menke. Hoe denk je dat het verder gaat met Lieke? |
| Ontwerpen | Als jij een foto mocht maken van jouw gezin. Hoe zou die foto eruit zien? |
| Verbinden | Wanneer zou je in een pleeggezin kunnen wonen? Welke redenen zijn er als je even niet thuis kunt wonen? |
| Grote ideeën | Het boek heet “je hoeft niet te kiezen’. Moet jij wel eens kiezen tussen twee dingen die je allebei wil. |
Woorden die goed behandeld kunnen worden bij dit boek om de woordenschat te vergroten:
- Met behulp van de illustraties, wijs vooral aan of laat de kinderen aanwijzen: op elkaar lijken, pasfoto.
- Uitleggen met andere woorden: pleeggezin, logeren, verzamelen, buikmama, schoolfotograaf, ratelen.
- Uitleggen door het te doen: Maak een keuze uit onderstaande vragen om dieper door te vragen: op en neer wippen.
Werken vanuit essentiële thema’s
In groep 1-2 wordt op bijna alle scholen gewerkt met thematisch onderwijs. Bij het voorlezen is het dan ook een logische keuze om te kiezen voor prentenboeken die bij het thema passen. Het doel van het thematisch voorlezen is dat de ervarings- en taalbasis van de kinderen vergroot wordt. Essentiële thema’s zijn brede onderwerpen waar mensen op verschillende wijzen naar kijken en die uitnodigen tot het stellen van vragen en filosoferen. Het zijn thema’s die vaak terugkomen in het dagelijks leven. Door het gebruik van een essentieel thema leren kinderen de verbinding te leggen tussen de wereld en zichzelf. Uitleg over het essentiële thema lees je in het blog Werken met essentiële thema’s.
Essentieel thema
Bij dit boek past het essentieel thema: Bij mij thuis
De zin die centraal kan staan is: ‘Je hoeft niet te kiezen’
Als centrale woord zou ik ‘kiezen’ kiezen.
Andere essentiële thema’s zouden kunnen zijn.
- Wonen
- Samen
Mogelijke activiteiten
Creatief schrijven:
- Teken je huis en jouw familie en schrijf hun namen erbij.
- Wat neem jij mee als je gaat logeren?
- Kun je bij een foto van je familie een verhaaltje schrijven?
- Op wie lijk jij? Teken die persoon en schrijf erbij hoe je op die persoon lijkt.
Spel:
- Ra ra ra wie is het. Beschrijf een kind uit de klas, de anderen raden wie je bedoelt.
- Speel gezelschapsspelletjes met elkaar.
Sociaal:
- Kopieer een pasfoto meerdere keren. Je mag de pasfoto aan iemand geven. Wie wil je jouw foto geven en waarom?
- Maak een foto van ieder kind uit de klas en schrijf erbij wat zo leuk/lief/aardig is aan elk kind.
- Ga met de kinderen in gesprek. Waarom heb je mensen nodig die voor je zorgen?
Muziek:
- Via deze link kom je op een verzamelpagina van liedjes over de familie.
- Dit is mijn huis
- Gebarenliedje mijn familie
- Ik ben ik en jij bent jij
Filmpjes over wonen:
Rekenen:
- Uit hoeveel personen bestaat het gezin van mama Menk en pap Rob? En het gezin van Lieke? (zie de eerste bladzijde)
- Op de bladzijde waar je alle spulletjes ziet die je mee zou kunnen nemen als je gaat logeren:
- Welke spulletjes passen wel in de boodschappentas van Lieke (eerste bladzijde) en welke niet?
- Op de bladzijde: een nieuwe foto
- Hoeveel dingen van speelgoed zie je?
- Hoeveel boeken?
- Hoeveel bloemen?
- Hoeveel mensen?
- Op de bladzijde waar allerlei foto’s staan afgebeeld:
- Welke foto heeft de meeste/minste mensen?
- Wie is het langst/kleinst op de foto?
- Welke foto vind je het mooist?
Overige ideeën
- Grappige weetjes over hoe in andere landen kinderen worden opgevoed. Enkele weetjes zijn leuk om met de kinderen te bespreken. Zie deze link.
- Je hoeft niet te kiezen is een boek voor de onderbouw dat past bij de Kinderboekenweek 2023. Dit boek sluit goed aan bij het thema Bij mij thuis. Meer activiteiten die passen bij dit boek kun je vinden in het themaboek Bij mij thuis.
