[DOOR MARIE-JOSE] ‘Zo bang zijn dat al je woorden smelten.
Zo verdrietig dat het is of je in stukjes breekt.
Zo boos dat het van binnen pief-paf-poeft.
Of zo blij dat het jubelt in je tenen.
– Tintelvlinders en pantoffelhelden –
Dit boek is geschikt om voor te lezen vanaf groep 1
Het verhaal
In dit boek vind je 24 korte en langere gedichten over de emoties bang, boos, verdrietig en blij. Aan de tekeningen bij elk gedicht kun je zien hoe de dieren zich voelen. Maar de gedichten kunnen ook over jou gaan! Misschien stotter je wel als je bang bent of ben je soms net zo boos als de popcorn die uit de pan vliegt. Maar als je leeuwenpantoffels hebt hoef je niet bang te zijn en als je overal tintelvlinders voelt dan weet je het zeker. Dan ben je heel erg blij.
Benieuwd naar dit boek? Bekijk het inkijkexemplaar.
Recensie
Als je de kaft bekijkt opengeklapt met de achterkant, dan zie je dat de dieren uit het boek in een zweefmolen zitten. De een is bang, de ander boos, verdrietig of blij. Alle emoties die in het boek in prachtige gedichten beschreven worden komen voorbij!
Joke van Leeuwen, Hans & Monique Hagen, Simon van der Geest, Erik van Os & Elle van Lieshout, Pim Lammers en Bette Westera hebben samen deze prachtige bundel gemaakt. Iedere schrijver heeft een gedicht over de vier emoties gemaakt. Elk gedicht is prachtig geïllustreerd door Sanne ter Loo. Zij kan de emoties met de kleuren die ze gebruikt en de uitdrukkingen op de gezichten van de dieren treffend weergeven.
Als je goed kijkt kun je nog veel meer woorden geven aan hoe de dieren kijken. Ik zag koppige, tevreden, woedende dieren. Maar ook emoties rondom heimwee en de gedachten dat een hele lieve opa misschien ooit dood gaat komen voorbij. De gedichten kunnen de kinderen raken, ze kunnen erom lachen en ze kunnen zichzelf erin herkennen. Het boek is bekroond met een bronzen griffel én een bronzen penseel 2022. Wat mij betreft had het goud mogen zijn!
Met dank aan uitgeverij Querido voor het toezenden van dit recensie-exemplaar.
Ideeën inzet Tintelvlinders en pantoffelhelden.
Voor een paar gedichten geef ik aanvullende activiteiten nadat de gedichten voorgedragen zijn:
Bang en verdrietig: ‘Draken’ en ‘Snif’ van Joke van Leeuwen
In Draken wordt met klanken gespeeld. Een stotterend hondje vertelt aan zijn moeder dat hij draken heeft gezien. Door het stotteren wordt meteen duidelijk dat hij heel erg bang is.
In Snif is een hondje heel verdrietig maar weet niet waarom.
- Kunnen de kinderen ook op een hele bange manier iets vertellen? Welke klanken gebruik je als je boos bent, blij of verdrietig bent?
- De tekeningen en de kleuren die gebruikt zijn bij de gedichtjes (draak en treurwilg) versterken de emoties extra. Maak een tekening waaraan je kunt zien hoe je je voelt.
Boos: ‘Doosje’ van Bette Westera:
Bette Westera maakt boosheid heel concreet door de woeste woorden in een doosje te stoppen en het doosje ergens neer te zetten waar je het niet kunt zien!
- Verzamel woeste, boze woorden die je zou willen zeggen als je heel boos bent. (maak er samen met de kinderen woorden van die door de beugel kunnen) Zet de woorden op kaartjes en stop ze in een doosje. Als een kind heel boos is mag hij een woord uit het doosje pakken en dat heel hard roepen. Daarna natuurlijk het woord weer snel terug stoppen.
Boos: ‘Ik wil niet’ van Simon van der Geest
Iedereen kent het wel… een kind wat niet in bed te krijgen is en op alle mogelijke manieren probeert te rekken. Maar uiteindelijk met een zoen toch gaat slapen!
- Welke bed rituelen kennen de kinderen? 1 of 2 verhaaltjes? Nog een liedje en een zoen of alleen een zoen?
- Hoe proberen de kinderen de tijd te rekken? Welke smoesjes bedenken ze?
Blij: ‘Bijna’ van Simon van der Geest en ‘Jarig’ van Bette Westera
In het gedichtje ‘Bijna’ komt het woord tintelvlinders voor. Vlinders die je overal voelt als je heel blij bent en al voorpret hebt omdat je weet dat er iets heel leuks gaat gebeuren. In het gedichtje ‘Jarig’ wordt ook ingegaan op de gevoelens die je hebt als je bijna jarig bent.
- Bijna… een prachtig woord om het met de kinderen over te hebben. Geef zelf voorbeelden met het woord bijna… en vertel iets waar je je heel erg op verheugd. Laat je emotie daarbij zien. Dan is het de beurt aan de kinderen wat gebeurt er bij hen bijna? Lees daarna het gedichtje voor. Laat de tekening zien en bespreek de tintelvlinders, de ballonnen, de taart en de cadeautjes die je overal ziet. Kunnen zij ook een tekening maken waarin je kunt zien waar ze zich op verheugen?
- Lees het gedicht ‘Jarig’ voor en vergelijk het met het gedicht ‘Bijna’. Wat is hetzelfde en wat is anders?
Verdrietig: ’Huilen’ van Bette Westera en ‘Oefenen’ van Pim Lammers
‘Huilen’ laat zien dat je verschillende redenen hebt om te huilen. In ‘Oefenen’ gaat het om een verdriet dat je nog niet kent maar je wel kunt voorstellen hoe erg het kan zijn als je liefste opa doodgaat.
- Huilen mag en het is goed dat je huilt als je verdrietig bent, pijn hebt of uit boosheid. Verdriet hebben, daar kunnen allerlei redenen voor zijn. Inventariseer met de kinderen met behulp van een mindmap allerlei redenen wanneer je huilt. Lees daarna het gedichtje ‘huilen’ voor. Staat daar nog iets in wat niet besproken is?
- In het gedicht ‘oefenen’ wordt het hondje al heel verdrietig als hij denkt dat opa doodgaat. Hij oefent zijn verdriet. Het lijkt op toneelspelen. Je denkt aan iets wat je heel erg vindt en dan ga je vanzelf huilen. Zo kun je ook bedenken waar je boos, bang of blij van wordt. Je kunt het dan beter spelen. Juf Anke heeft een paar hele leuke spelletjes bedacht om emoties te oefenen. (Wel even naar beneden scrollen)
Overig idee
- Een voorleesfragmenten van Tintelvlinders en pantoffelhelden.
Je krijgt een mooie indruk van de gedichten en de prachtige illustraties!
Andere titels
Dit boek maakt deel uit van een uitwerking van de doelen uit de leerlijn kunstzinnige oriëntatie in het themaboek Wauw, bijzonder kunstig! Voor de leerlijn drama ervaren de kinderen met dit boek hoe ze om kunnen gaan met emoties. Ze leren door te kijken, te luisteren, door zelf hun emotionele verhalen te vertellen verband te leggen met hun eigen basis gevoelens en de gevoelens van anderen. In het themaboek staan ook uitwerkingen hoe je met dit boek aan de slag kunt gaan met de leerlijnen dans, muziek, beeldend en cultureel erfgoed.
- Geluk voor kinderen – Vriendschap (bekijk de ideeën voor mini leeslessen)
- Het Zwanenmeer (bekijk de ideeën voor mini leeslessen)
