‘‘Weten jullie wat een razzia is?’ Vraagt oom als ze ’s middags aan tafel zitten. ‘Ja,’ zegt esther. ‘Dan komen de moffen om je te zoeken en als ze je hebben gevonden moet je met ze mee en dan word je geslagen.’‘
– Wie niet weg is wordt gezien –
Het verhaal
Ida Vos (in het boek Rachel) heeft tijdens de tweede wereldoorlog ondergedoken gezeten en de oorlog overleefd. Zij heeft haar ervaringen opgeschreven als losse korte verhalen die samen haar leven tijdens de oorlog verwoorden. Het begon voor Rachel met allerlei dingen die verboden werden door de duitsers, waardoor ze steeds minder mocht. Uiteindelijk besloten jaar ouders om onder te duiken. In het begin kon dit nog als gezin, maar later moest dit zonder hun ouders bij bij vreemde mensen in huis. Hoe moet dat als je niet naar buiten mag en je toch van onderduikadres moet veranderen? Hoe ga je om met het gevaar dat je elk moment opgepakt kan worden? Overleeft Ida de oorlog?
Recensie
Het is bijzonder hoe Ida haar ervaringen heeft vormgegeven tot dit boek. De verhalen van Ida tijdens het onderduiken zijn heftig maar vanuit een kinderlijk perspectief bekeken, waardoor ze op een mooie manier beschreven zijn voor kinderen uit groep 6, 7 en 8.
De verhalen eindigen soms wat abrupt zoals het verhaal waarin vader erg ziek is en er een dokter moet komen. Maar als het donker is mag je niet naar buiten. Zal iemand de dokter halen? Je vraagt je na dit hoofdstuk af hoe vader hersteld is, maar daarover lees je niets meer. Het grote voordeel aan de losse verhalen is dat ze zich perfect lenen om voor te lezen.
Ik kan dit boek aanraden om voor te lezen in groep 6, 7 en 8 of om kinderen zelf te laten lezen als zij willen weten hoe het was om als joods meisje onder te moeten duiken.
Met dank aan een kind uit mijn klas, waarvan ik dit boek mocht lenen.
Zelf dit boek van Uitgeverij Leopold aanschaffen?
Ideeën mini leeslessen Wie niet weg is wordt gezien
Om kinderen te enthousiasmeren om het boek te lezen en hen te stimuleren om erover na te denken kun je het boek koppelen aan mini leeslessen. Dit zijn tevens manieren om met kinderen in gesprek te raken over boeken en hun interesses te ontdekken. Enkele mini leeslessen voor het boek Wie niet weg is wordt gezien zijn:
- Lees bladzijde 16 ‘Rachel, kom je?…‘ t/m bladzijde 17 ‘...kip zonder kop.‘ voor. Rachel is blijkbaar scheel. Als lezer wist je dit nog niet. Haar neef Leo plaagt haar daarnee, maar als zij bij hem op school komt bedenkt hij voor haar een stoet verhaal waardoor ze erbij hoort.
Leesvraag: Welke lichamelijke kenmerken van jouw hoofdpersoon komen in het boek naar voren? Worden deze ten positieve of ten negatieve benoemd? - Sommige verschillen zijn niet zichtbaar. Lees bladzijde 47 “Ze benne niet anders…‘ t/m bladzijde 48 ‘…ze rent achter Neeltje aan.‘ voor. Welke verschillen tussen jullie kun je ook niet zien?
Leesvraag: Komen er in jouw boek verschillen tussen personages naar voren die ook niet zichtbaar zijn? Lees een stukje voor waaruit dit blijkt.
