Ideeën mini leeslessen

Op deze pagina vind je het complete overzicht van alle ideeën voor mini leeslessen van Kinderboekenjuf.nl.

Wat zijn mini leeslessen?

Om kinderen enthousiast te krijgen, heb ik geleerd om zelf het goede voorbeeld te geven. Door zelf enthousiast te zijn over kinderboeken worden kinderen dat ook. Als leerkracht/ouder heb je immers een voorbeeldrol. Daarom geef ik jullie hier graag enkele ideeën voor mini leeslessen.

In eerste instantie zijn deze mini leeslessen voor in de klas. Maar als ouder kun je de ideeën ook gebruiken om thuis met kinderen in gesprek te raken over verschillende boeken en zo samen te kijken wat voor jouw kind het beste werkt.

Voorbeeld mini leesles

Een mini leesles ziet er bij mij als volgt uit:

– Ik kies van te voren een boek uit waar ik de kinderen enthousiast voor wil maken. Bijvoorbeeld het boek Dolfje Weerwolfje.
– Ik bedenk welke leesvraag ik de kinderen mee wil geven tijdens het zelfstandig lezen. In dit geval vraag ik de kinderen: ‘In welk bijzonder wezen/dier zou jouw hoofdpersoon kunnen veranderen?’
– Ik zoek een stukje tekst om voor te lezen wat bij deze vraag aansluit. Ik vertel kort dat het boek gaat over Dolfje die ineens een weerwolf wordt. Daarbij lees ik het stuk voor waarin de verandering van Dolfje in een weerwolf echt plaats vindt (bladzijde 10, 11 en 12).
– Dan gaan de kinderen 15-20 minuten stil lezen. Daarbij gaan ze tijdens het lezen op zoek naar een antwoord op mijn vraag en zoeken ze indien mogelijk een stukje om voor te lezen waarmee ze hun antwoord ondersteunen.
Tijdens deze 15-20 minuten probeer ik ook zelf in een kinderboek te lezen. Ik kies voor een kinderboek omdat ik dit leuke boeken vind, de kinderen nieuwsgierig zijn naar welk boek de juf leest en ik hierdoor meer kan vertellen over kinderboeken. (Je kan al deze kennis opdoen tijdens de leesles wat zorgt voor tijdswinst).
– Na 15-20 minuten lezen, vraag ik wat de kinderen gevonden hebben in hun boek. Hierbij geef ik de kinderen veel vrijheid. Ik kies per leesles ongeveer 3 kinderen uit die hun verhaal mogen doen. Het kan dus zijn dat Pietje vertelt over het boek ‘Leven van een Loser’ waarbij hij denkt dat Bram Botermans kan veranderen in een vampier, omdat hij zo van het nachtleven houdt. 

Doel: boeken promoten, lezen en praten over boeken. Behaald!

Door op deze manier om te gaan met 30 minuten stil/vrij lezen, zorg ik ervoor dat de beleving groot is. Ook voorkom ik door 20 minuten te lezen dat de spanningsboog kort blijft en de kinderen dus echt bezig zijn met lezen. Door zelf enthousiast te vertellen over een boek hoop ik dat ik de leerlingen aanspreek en zij ook enthousiast worden over dit boek. Door de kinderen te laten vertellen over hun boek hoop ik dat andere kinderen die boeken ook leuk gaan vinden.

De mini lessen zijn gebaseerd op het idee LIST lezen bedacht door Thoni Houtveen en Anneke Smit. Meer lezen? Dat kan op de pagina van Fontys ListFontys LIST.

Interactief voorlezen

In de onderbouw (groep 1/2) draait het vooral om de gesprekken over boeken. Vanuit LIST bij kleuters is het het idee dat je de eerste keer het verhaal lekker voorleest en de juiste informatie rondom het boek aanbiedt. De tweede keer kun je een boek interactief voorlezen aan de kinderen. Hierdoor stimuleer je de taalontwikkeling, het verhaalbegrip en de woordenschat. Tijdens het interactief voorlezen ga je in gesprek met de kinderen. Je stelt vragen om de kinderen het verhaal na te laten vertellen en te kijken of ze begrijpen wat je vertelt. Het is belangrijk om open vragen over het verhaal en de plaatjes te stellen, hierdoor krijgen kinderen de kans om te vertellen over het verhaal. Stel ook hogere denkorde vragen vanuit de taxonomie van Bloom. De derde ronde koppel je er een activiteit aan. Het is dan leuk om in te gaan op reacties van kinderen of ze dingen uit te laten beelden. Denk hierbij ook aan verhaalbegrip, samenvatten, systeemtools of andere activiteiten waarmee diepgang gecreëerd wordt.

Hier leg ik je meer uit over interactief voorlezen.

Algemene ideeën voor mini leeslessen

Ik geef je graag enkele tips die bij alle boeken toepasbaar zijn.

Informatie

• Waar speelt het verhaal zich af?
• Wie is de hoofdpersoon?
• Wie zijn de bijpersonen?
• Waar gaat het verhaal over?
• In welke tijd speelt het verhaal zich af?

Mening

• Kun je dit boek aanraden en waarom?
• Welk cijfer geef je dit boek en waarom?
• Wat is je favoriete stuk uit het boek en waarom?
• Welk stuk vond je spannend en waarom?
• Wat vind je bijzonder aan dit verhaal en waarom?
• Welk stuk maakt je emotioneel en waarom?
• Welk stuk vond je grappig en waarom?
• Welke personen uit het boek vind je aardig en waarom?
• Wie zou jij wel willen zijn en waarom?
• Omschrijf het boek in 1 woord.

Illustraties

• Zitten er illustraties in jouw boek? Laat enkele zien.
• Wat is jouw favoriete illustratie en waarom?
• Maak zelf een illustratie bij het boek.
• Wie is de illustrator? Welke andere boeken heeft hij/zij geïllustreerd?

Verwerking

• Maak een boekenposter van jouw boek.
• Schrijf een samenvatting van jouw boek.
• Geef een boekbespreking over jouw boek.

Gekoppeld aan een boek

Hieronder staan de verschillende boeken waar al ideeën voor mini leeslessen beschikbaar zijn:

• Ideeën voor de bovenbouw (groep 7-8) vind je hier.
• Ideeën voor de middenbouw (groep 5-6) vind je hier.
• Ideeën voor beginnende lezers (groep 3-4) vind je hier.
• Ideeën voor de onderbouw (groep 1-2) vind je hier.
• Ideeën rondom thema’s vind je hier.

Uitgewerkte lesideeën

Bij verschillende boeken krijg ik inspiratie voor kant en klare werkbladen of lessen. Hieronder vind je een overzicht van deze downloads:

Kant en klare lesssen:

• De zus van Sinterklaas – Pietengymles
• Piet en de zee – Schilderen als Mondriaan
• Dummie de mummie 8 – Moderne spreekwoorden
• Het grote chocoplot – Wetenschappelijke experimenten
• Het grote chocoplot – Breuken chocoladereep verdelen
• Sammie en opa – 4 lessen bij de eerste 2 hoofdstukken
• Free run – Mediakaarten gymles Free running

Werkbladen bij mini leeslessen:

• De zus van Sinterklaas – Het grote boek van Sinterklaas, vul je eigen bladzijde in.
• Sinterklaas zonder Baard – Schrijf een briefje naar Sinterklaas.
• De ongelooflijke Ravi Ravioli – Schrijf een introductie bij jouw boek.
• Dummie de Mummie 8 – Pizza ontwerpen.
• Een jongen met de naam Kerstmis – Schrijf een nieuwsbericht voor in het Sneeuwdagblad.
• Jippie een humeurig sprookje – Vul jouw eigen stamboom in.
• Jippie een humeurig sprookje – Maak een paspoort voor jouw hoofdpersoon.
• Kerst in de Tjalkstraat – Hulpjes voor in de klas.
• De Bieb Bende 5 – Teken jouw personages.
• De GVR – ontwerp jouw cover.
• De GVR – Bedenk jouw droom.
• De GVR – Bedenk een eigen woord en maak hier een woordenboek van.
• Gizmo – Schrijf een tip voor het lezen van jouw boek.
• Hoe ik mijn opa vond en alles anders werd – Vul jouw eigen stamboom in.
• Hugo chillt – Maak een spiekbriefje.
• Silvester en het knorrende cadeau – Maak een mindmap over jouw boek (hier met takken).
• Sinterklaas voor grote kinderen – Informatiebrief lootjes trekken + lootje.

Ik wens je veel mini leesles plezier!