Congres Motiveren met een groeimindset (PO)

Op dinsdag 13 maart 2018 ging ik naar het Medilex congres Motiveren met een groeimindset (PO). Na een flinke file schoof ik iets te laat aan bij het congres. Gedurende de dag waren er vier sprekers die het onderwerp steeds verder uitdiepten. De catering was super verzorgd. Het was een interessante dag met veel inzichten en praktische tips waar ik je graag meer over vertel.

Motiveren met een groeimindset

Vaste mindset en groeimindset

Hans van Dijck, eigenaar van Development Consult, begon met Mindset – de basis. Voorheen dachten mensen dat je een intelligentie vast staat. Carol S. Dweck heeft de mindset onderzocht. Inmiddels is door groeimindset bewezen dat dit niet zo is. Er is geen vaste intelligentie, die ontwikkelt zich juist. Als je een vaste mindset hebt, denk je dat een vaste intelligentie bepaalt waartoe je in staat bent. Leerlingen die in een vaste mindset zitten, geven snel op en raken gefrustreerd. Je kunt ook een groeimindset hebben. Leerlingen met een groeiminset weten dat het proces ertoe doet en willen hard werken om het eindresultaat te behalen.

Groeimindset

Iedereen heeft gedachten vanuit de vaste en groeimindset. Dit verschilt per talent. Je kunt bij rekenen in de vaste mindset zitten en bij muziek groeimindset laten zien.
Zelf heb ik terugkijkend gedurende de middelbare school zeker in een vaste mindset gezeten. Op de basisschool heb ik niet geleerd hoe ik moest leren en op de middelbare school ging het niet vanzelf. Ik heb heel vaak geroepen dat ik niet kan leren en dat anderen dit wel kunnen. Ik heb me er ook nooit toe gezet en heb voor mijn gevoel ook nooit de juiste hulp gehad, waardoor ik dit tot voor dit congres nog steeds dacht.
Het is leuk om aan jezelf te onderzoeken wanneer jij een vaste of groeimindset hebt. 

Do not judge me by my successes,
judge me by how many times I fell down and got back up again.
– Nelson Mandela –

Een groeigericht pedagogisch klimaat in je klas

Na de theorie ging Floor Raeijmaekers dieper op de mindset in met veel praktische tips. Het begon met een leuke oefening ‘Shoot the four‘ (klik op het linkje voor de uitleg en om zelf even te oefenen). Waarschijnlijk had je dit nog nooit gedaan. Wist je dat je hersenen door te oefenen een bruggetje bouwen en het hierdoor steeds beter onthouden? Een prachtige manier om aan de klas uit te leggen dat je jezelf en alles wat je nog niet kunt, dus kunt trainen. Mocht je jezelf als leerkracht willen trainen, dan zou je net als de leerkracht uit dit filmpje met elk kind een persoonlijke handshake kunnen bedenken.

Een belangrijke boodschap die Raeijmaekers mee gaf is het woordje nog in

Je kan het nog niet.

Focus op groei en niet op eindresultaat. Complimenteer alle componenten die nodig zijn om door het leerproces heen te komen. Laat leerlingen werken aan hun eigen doelen en zorg dat ze hierbij uitdagingen aangaan.

Groeimindset

Om kinderen bewust te maken van uitspraken die passen bij een vaste mindset of groeimindset zou je aan de slag kunnen met werkvormen. Raeijmaekers vroeg ons spreekwoorden te bedenken die bij een vaste mindset of een groeimindset horen. Dit wil ik binnenkort met mijn klas gaan oefenen. Speciaal daarvoor heb ik een aantal spreekwoorden bij elkaar verzameld, zodat ik hier in de klas mee aan de slag kan. Wil je dit ook doen? Download dan Spreekwoorden Fixed and Growth mindset hier. Knip de spreekwoorden uit en laat de kinderen bepalen waar ze bij horen.

Groeimindset

Als laatste legde Raeijmaekers ons een voor mij onbekende term uit: Curling parents. In het spel curling is het de bedoeling dat er voor de steen uit gebezem wordt, zodat de steen zo soepel mogelijk op zijn plek kan glijden. Curling parents (en leerkrachten) doen dit ook voor kinderen. Ze halen alle moeilijke obstakels weg, zodat kinderen met zo min mogelijk teleurstellingen door het leven kunnen gaan. Deze kinderen kun je bijvoorbeeld herkennen aan ‘mijn moeder is mijn gymspullen vergeten‘. Hierdoor zorg je er juist voor dat kinderen een vaste mindset krijgen: ‘mijn moeder lost het wel op‘. Terwijl we juist zo graag willen dat kinderen leren om zelf met problemen om te gaan.

De invloed van jouw mindset op je onderwijs

Na een overheerlijke lunch (ik kan de catering tijdens een Medilex congres in een NH hotel aanraden) vertelde René van Engelen over de invloed van jouw mindset op je onderwijs. Hij liet een filmpje zien dat mij enorm bij is gebleven en dat ik ook graag met jullie wil delen:

Wat mij zo bij is gebleven aan dit filmpje, is dat in dit onderzoek één verschil in opmerking zo’n 50% verschil in eindresultaat oplevert. Moet je nagaan dat je als leerkracht de hele dag, week, maand of het schooljaar opmerkingen maakt op intelligentie? Daar wil ik liever niet over nadenken… Welke uitspraak van een leerkracht of ouder kun jij je nog als de dag van gisteren herinneren? Was dat een uitspraak vanuit een vaste mindset of een groeimindset? Juist daardoor is het belangrijk om je als leerkracht te beseffen dat als jouw uitspraken ertoe doen.

Groeimindset

Passende feedback voor individuele leerlingen

De dag werd afgesloten met een workshop groeimindset van Henno Oldenbeuving. Hij vertelde een motiverend verhaal over hoe zijn dochter vanuit zichzelf heeft laten zien hoe een groeimindset eruit ziet. Een talent is het vertrekpunt. Dit kan ook een verborgen talent zijn dat niet meteen duidelijk is of wat je door te oefenen ontwikkelt. Vanuit dit vertrekpunt ga je aan de slag met trainen. Je moet er veel uren in stoppen om steeds beter te worden. En je hebt motivatie nodig. Je moet ergens voor willen gaan en door blijven zetten. Door te denken in een komma, zorg je ervoor dat je steeds weer verder komt. Ik kan dit nog niet, maar…

groeimindset

Daarna gingen we praktisch aan de slag met het Excellentiemodel. Vanuit dit model benader je de groeimindset vanuit vier typen leerlingen. De zelfbewuste generalisten, de gemaksgerichte levensgenieters, de berustende volgers en de statusgerichte toekomstplanners. Meer lezen over het excellentiemodel kun je hier.

Boekentips

Verhalen in boeken zijn een prachtig uitgangspunt om met leerlingen in gesprek te gaan over vaste en groeimindset. Ik heb een aantal boeken bij elkaar gezet. Deze boeken zijn goed te gebruiken in de klas:

Dit zijn prentenboeken die natuurlijk in alle groepen te gebruiken zijn. Daarnaast ben ik ook nog op zoek naar boeken voor beginnende lezers, middenbouw en bovenbouw om dit lijstje mee aan te vullen. Heb je een tip? Dan hoor ik het graag.

*Dit bericht bevat affiliate links

Vergelijkbare artikelen

Winkelwagen