We weten allemaal hoe belangrijk elke dag 10 minuten oefenen met lezen is voor de leesvaardigheid van kinderen. Toch kan het een dagelijkse strijd zijn als je kind niet van lezen houdt. Hieronder deel ik graag tips om het oefenen met lezen leuk én effectief te maken.
-Elke dag 10 minuten: tips voor het thuis oefenen met lezen –
Belang van lezen
Loop een willekeurige klas binnen en het advies van de leerkracht zal zijn: lees elke dag minstens 10 minuten. Kinderen die elke dag oefenen met lezen hebben een grotere woordenschat, presteren beter op school en hebben een groter inlevingsvermogen. Hoewel de meeste ouders echt wel het belang van lezen inzien, is het door alle afspraken en prioriteiten na schooltijd soms lastig om aan de geadviseerde oefentijd te komen.
Praktische tips voor het 10 minuten oefenen per dag
Het advies is elke dag 10 minuten. Bewaak de tijd niet zelf maar zet een timer. Plaats hem zo, dat jullie de timer niet zien maar wel horen. Hierdoor kun je samen met je kind mopperen op de tijd die traag gaat of blij zijn met de tijd die snel gaat. Als de timer afgaat stop je meteen, al is het midden in een zin. Niet nog even de zin of bladzijde aflezen! Op deze manier ben je een oefenmaatje van je kind en niet de (tijd)bewaker.
Plaats en tijd van oefenen
Er bestaat geen ideale plaats of tijd om te oefenen met je kind. Wat in ieder geval belangrijk is, is dat je samen de plaats en tijd kiest. Tips die hier wellicht bij helpen:
- Niet oefenen als je kind net uit school komt. Neem vooral tijd om weer even te ‘landen’ thuis voordat je weer aan de slag gaat.
- Niet oefenen net voor bedtijd. Gebruik deze tijd liever om lekker voor te lezen. Ook het voorlezen zal bijdragen aan een verbetering van de leesvaardigheid maar is bovenal ook een fijn moment samen met je kind.
- Lezen is een technische vaardigheid die je moet blijven trainen, ook in de vakantie. Oefen in vrije weken bijvoorbeeld om de dag 10/15 min om toch het niveau vast te blijven houden.
- Maak een routine van het oefenen. Zet de oefentijd in een familieplanner op een vaste tijd. De kans dat je door drukte het oefenen vergeet is dan kleiner.
- 3x per week 15 minuten oefenen is al ook effectief, probeer het later uit te bouwen naar 4x per week.
- Zoek samen een plek waar je lekker/fijn kunt zitten samen.
Het oefenen kan met iedereen. Als jij als ouder een keer niet kan, schakel dan de hulp in van oudere broers/zussen, opa/oma of andere mensen uit de omgeving.
Uitleg waarom oefenen zo belangrijk is
Oefenen met lezen is belangrijk om het gewenste leesniveau te bereiken en te behouden. Betrek je kind door uit te leggen waarom het zo belangrijk is om te blijven oefenen met lezen.
- Lezen is een technische vaardigheid die je moet blijven trainen net als een sport. Als Max Verstappen een tijd niet traint wordt hij écht geen wereld kampioen meer. Hij verliest dan zijn technische vaardigheid. Kinderen met dyslexie moeten zelfs 3 tot 6 keer vaker oefenen om hetzelfde te bereiken als kinderen zonder dyslexie. Daarom moet je regelmatig rusttijd inbouwen, maar kun je ook niet een hele vakantie stoppen met oefenen.
- Alles kun je tegenwoordig ontdekken op internet, maar daar heb je niets aan als je het niet kunt lezen. Lezen blijf je dus altijd nodig hebben, want je hebt niet altijd mensen of apparaten tot je beschikking die je voorlezen.
- Om te kunnen leren heb je boekentaal nodig en boekentaal haal je uit boeken. Met die boekentaal maak je je woordenschat groter, waardoor je beter begrijpt wat je leest. Tot ongeveer 8 jaar leer je woorden door te luisteren, te praten en met elkaar gesprekken te voeren. Daarna leer je woorden vooral uit boeken. Hoe meer je leest, hoe beter je boekentaal wordt, hoe meer je boeken begrijpt. En je begrijpt ook voorgelezen teksten beter.
- Hoe beter je kunt lezen, hoe meer je kunt genieten van alle prachtige verhalen uit boeken. Je wordt meegenomen in een andere wereld, kruipt in de huid van een persoon of je kunt heel veel leren over je favoriete onderwerp of je hobby. En als je een papieren boek niet fijn vindt is misschien een e-reader een goede vervanger.
Soorten boeken
Je kunt allerlei verschillende soorten boeken aanbieden. Hier een aantal op een rijtje:
- Samenleesboeken: Dit zijn boeken die je samen leest. Het is op twee verschillende niveau’s geschreven, waardoor je toch op verschillende niveau’s kan lezen. Hier een aantal tips ter inspiratie.
- Toneellezen of theaterlezen: Een bijzonder leuke en motiverende vorm van samenlezen is toneellezen of theaterlezen. Daarbij lees je vanuit een rol of personage, alsof jullie samen in een toneelstuk spelen. Hier vind je leuke tips
- Moppenboeken: Deze boekjes bevatten over het algemeen korte stukjes tekst en zijn grappig. Een paar keer oefenen en je kunt het mopje thuis of in de klas voorlezen. Bij deze boekjes leren kinderen ook intonatie en timing te gebruiken, wat weer een goede oefening is voor vloeiend lezen.
- Stripboeken: Stripboeken zijn niet de eerste keuze als het gaat om het oefenen van de technische leesvaardigheid. Je kunt er niet echt vloeiendheid mee oefenen en ze hebben vaak een beperkte woordenschat. Stripboeken kunnen soms echter wel helpen om een niet-lezer aan het lezen te krijgen. In dat geval probeer je vanuit leesplezier de stap te maken naar competentie. Zorg er wel voor dat boeken met tekst aangeboden blijven worden.
- Sprookjesboeken: Het verloop van de sprookjes is vaak al bekend en daardoor voorspelbaar, wat houvast geeft als je een zwakke technische leesvaardigheid hebt. Hier vind je een sprookjestiplijst
- Prentenboeken: Prentenboeken hebben vaak een hoog technisch leesniveau, waarbij de prenten altijd de tekst ondersteunen. Let wel op dat je een prentenboek kiest passend bij de leeftijd. Ook is het leuk een prentenboek te laten voorlezen aan een jonger broertje of zusje. Er zijn ook genoeg prentenboeken voor oudere kinderen. Op de website van leesbevordering in de klas staan een aantal mooie tips.
- Informatieboeken: Vooral voor kinderen die weinig leesplezier hebben kan een informatieboek, over een onderwerp wat ze interesseert, helpen de stap te maken naar lezen. Let wel op dat het niet altijd makkelijke boeken zijn.
Wissel vooral lekker af en laat je kind kennis maken met verschillende soorten boeken. Wie het lezen niet leuk vindt, heeft vaak het juiste boek nog niet gevonden, dus de aanhouder wint!
Leesspelletjes
Lezen mag ook leuk zijn. Online zijn al tal van fijne leerzame materialen te vinden om het lezen te stimuleren.
- Doe samen mee aan een kinderboekenbingo. Een beloning in het vooruitzicht kan zorgen voor nog meer motivatie.
- Maak er een spelletje van. Je zou kunnen denken aan dobbelsteenlezen. Wat je nodig hebt is een dobbelsteen, je gooit om de beurt en lees wat de opdracht is bij het gegooide getal. Na een stukje lezen is de ander aan de beurt.
Hopelijk heb je een aantal tips gekregen om op een fijne manier thuis te kunnen oefenen met lezen. In de bibliotheek kun je natuurlijk een groot deel van de boeken die getipt zijn vinden om voor je kind een leuk boek te vinden. Vraag ook zeker de leerkracht op school om tips voor geschikte boeken of andere passende leesspelletjes.
Succes en veel plezier met samen oefenen!
