Openingen en afsluitingen Kinderboekenweek 2023 Bij mij thuis

[DOOR RIGOBERTA] Van 4 tot 15 oktober 2023 is het weer Kinderboekenweek, de leukste periode van het jaar! Het thema Bij mij thuis opent deuren naar boeken over bijzondere huizen en diversiteit binnen gezinnen. Veel scholen kiezen ervoor om deze week feestelijk te openen én af te sluiten. Wordt het een schoolbrede opening of vinden de activiteiten juist plaats in de eigen klas? Maak je een feestje van de afsluiting of is elke groep daarin vrij? Leg je de focus op het thema thuis of richt je je meer op gebouwen? Wat je ook kiest, ik zet een aantal tips en ideeën rondom de opening en afsluiting Kinderboekenweek 2023 Bij mij thuis voor je op een rijtje.
– Openingen en afsluitingen Kinderboekenweek 2023 Bij mij thuis–

Openingen Kinderboekenweek 2023 Bij mij thuis

De openingen hieronder heb ik verdeeld in schoolbreed, per bouw of per klas. Uiteraard kun je aan de ideeën ook een eigen twist geven zodat je hier op een andere manier mee aan de slag kunt. Het doel is en blijft: de Kinderboekenweek openen en een boost geven aan het leesplezier!

Schoolbrede openingen:

• Organiseer een speurtocht/vossenjacht. Kies boekpersonages uit bekende boeken, zoals Pluk van de Petteflet, Mot en de metaalvissers of Matilda. Alle leerkrachten, verkleed als één personage, verstoppen zich in en rondom de school. De kinderen gaan in groepsdoorbroken groepjes op zoek naar deze mensen. Vind je een leerkracht? Dan moet je een korte opdracht uitvoeren. Je kunt kiezen om opdrachten te bedenken bij het verhaal uit dat boek, bij het soort huis waarin ze wonen of wat hun thuis zo bijzonder maakt. Kunnen de groepjes alle leerkrachten vinden? Een variant hierop is dat de groepjes per leerkracht een letter verdienen. Zijn alle leerkrachten gevonden, dan kunnen de kinderen een zin maken met de gevonden letters. Wil je er een prijs aan hangen? Doe elke klas een boek cadeau! Boekentip: Mot en de metaalvissers
• Maak een fototentoonstelling door de school met foto’s van de leerkrachten. Elke leerkracht is geportretteerd met hun favoriete kinderboek op een plek waar zij zich thuis voelen. Dat kan hun eigen woonkamer zijn, maar ook de klas, een plekje in de natuur, bij vrienden thuis of in de plaatselijke boekhandel/bibliotheek. De kinderen bewandelen deze tentoonstelling als opening van de Kinderboekenweek.
• Plaats een Bij-mij-thuis-machine op het schoolplein. Zorg voor een groot stuk karton die je uitsnijdt alsof het een deur is. Bel steeds aan en laat leerkrachten uit hun ‘huis’ komen. De leerkrachten hebben allerlei voorwerpen bij zich, die duidelijk verwijzen naar een thuis van de thematitels of een bekend kinderboek. Denk hierbij aan een leerkracht met een spuitbus en emmer schoonmaakspullen, zoals mevrouw Helderder, met een bord heerlijk ruikend eten zoals in Gebakken rijst met van alles en nog wat of met een verfspullen en een wit doek zoals in de Meestervervalser. Kunnen de leerlingen raden waar het thema over gaat?
• Speel met je team een toneelstuk om de Kinderboekenweek te openen. Een voorbeeld is de sketch van Waarvan Acte, dit jaar is het een mini-musical met de naam Sleutelstress waarin een makelaarskantoor huizen verkoopt die ingericht zijn naar wens van de kopers en dat levert nogal hilarische taferelen op. Laat bijvoorbeeld alle collega’s een korte sketch opvoeren met de titel ‘Bij mij thuis’: Bij mij thuis hebben we veel huisdieren, bij mij thuis hebben we een grote achtertuin, bij mij thuis wonen we met twee gezinnen. Of laat de kinderen van de bovenbouw dit toneelstuk spelen. Een voorbeeld is het toneelstuk van Rian Visser. Zij schreef o.a. een nieuw fantasieverhaal, waarbij kinderen kunnen tekenen.  Kinderen tekenen op een langwerpig vel rondom een bed. Het verhaal gaat over dingen bij jouw thuis. Alle tekeningen bij elkaar vormen een superstapelbed. Deze les komt eind juni online op haar website.
• Organiseer een boekenruilbeurs. Kinderen mogen boeken ruilen of boeken verkopen voor 1 euro. Tip voor de school: zorg voor reserveboeken voor kinderen die geen boek meenemen. Je kunt kinderen ook een boek in laten leveren en daar een ticket voor terug geven. Met dit ticket mogen ze dan een nieuw boek ‘kopen’.
• Dans met iedereen het lied van Kinderen voor Kinderen

Openingen per bouw:

• Maak met behulp van een Greenscreen een filmpje over verschillende huizen of gezinnen. Spring bijvoorbeeld elke keer naar een andere eetkamer en neem een kijkje tijdens het eetmoment of spring naar de stoep vóór een bepaald gebouw, zoals een flat, omgebouwde school of boerderij. Geef daarna de bouw een opdracht om zelf aan de slag te gaan met een bepaald ritueel in gezinnen, zoals naar bed gaan of een bepaald gebouw.
• Uit een boek ‘vallen’. Alle leerkrachten van een bouw zijn verkleed als het personage uit de thematitel waar jullie mee aan de slag gaan. Jullie komen uit het boek vallen en vragen de kinderen om jullie te helpen terug te komen aan de hand van opdrachten die jullie tijdens de Kinderboekenweek uitvoeren. Denk bijvoorbeeld aan een verhaal schrijven of vragen beantwoorden aan de hand van informatieve boeken over het land waar ze wonen, hun cultuur, eetgewoontes en in wat voor gebouw ze wonen.

Openingen in de groep

• Lees een stuk tekst uit een voorleesboek voor dat aansluit bij het thema (gezinnen/huizen) waar jullie mee aan de slag gaan.
• Lees een ansichtkaart voor die geschreven is door een personage uit een bekend kinderboek. Daarin vertelt hij of zijn wat er thuis gebeurd is en vraagt hij of zij hulp aan de leerlingen of geeft ze een opdracht. Boekentip: Elke dag broerdag
• Spel het spel Boekenmaatjes. Verdeel de klas in twee groepen. De ene helft krijgt een kaartje waarop een huis te zien in. De andere helft krijgt een kaartje met de cover uit één van de thematitels. De kinderen proberen hun maatje te zoeken en bespreken daarna of ze het verhaal willen lezen en waarom.

Digitaal en op afstand openen:

• Maak een online quiz op Kahoot met vragen over verschillende huizen, gezinnen, culturen, eetgewoontes enzovoorts.  
• Vraag een schrijver of misschien wel de burgemeester van je stad om digitaal een stuk voor te lezen uit een boek en ga dan in de klas verder met het gekozen boek. Geen budget om een schrijver uit te nodigen maar wel budget om kinderboeken aan te schaffen? Kies voor Schrijver in beeld en haal de schrijvers de klas in.
• Bedenk een leuk verhaal voor een poppenkast. Kies bijpassende poppen en film je poppenkastverhaal om het daarna te delen met de klassen.

Afsluitingen Kinderboekenweek 2023 Bij mij thuis

De afsluitingen hieronder heb ik, net zoals de openingen, verdeeld in schoolbreed, per bouw of per klas. Uiteraard kun je aan de ideeën aanpassen zodat ze geschikt zijn voor jouw klas of school. 

Schoolbrede afsluitingen:

• Maak een tentoonstelling door de school. Elke klas kan door middel van een poster, werkstuk, video of foto’s vertellen waar ze aan hebben gewerkt tijdens de Kinderboekenweek.
• Plaats een Bij-mij-thuis-machine op het schoolplein. Laat de (t)huizen van die week uit de machine verschijnen. Per onderwerp dat aan bod kwam tijdens de week krijgen de leerlingen 3 vragen. Hebben ze de vragen goed beantwoord, dan krijgen ze een diploma!
• Organiseer een vossenjacht. Kopieer de kaften van de thematitels of boeken die passen bij het thema en knip deze in stukjes. Laat de kinderen zoeken naar deze stukjes en eventueel kunnen ze aan de hand van vragen laten zien hoeveel ze hebben bijgeleerd over dit thema.
• Zet een speurtocht uit en gebruik daarbij de thematitels. Bij elk boek kan je een letter vinden, zoals de 3^de letter van de titel of de 1^ste letter van de voornaam van de schrijver. Alle letters samen vormen een zin. Die zin komt uit één van de thematitels. Laat de kinderen per klas dat boek zoeken in de schoolbibliotheek of andere plek in de school. Bij de bladzijde waar de zin in staat, steekt een notitieblaadje uit met daarop een code. Met die code kunnen ze een slot of envelop openen waarin een nieuw voorleesboek zit.
• Speel met je team een toneelstuk om de Kinderboekenweek af te sluiten. Heb je tijdens de opening al een stuk opgevoerd, dan kan je ervoor kiezen om dat verhaal af te ronden in de afsluiting. De leerlingen uit de bovenbouw kunnen ook een rol krijgen in dit stuk. Laat ze door middel van sketches vertellen waar zij aan hebben gewerkt tijdens de Kinderboekenweek.
• Organiseer een kinderboekenruilmarkt. Kinderen mogen tijdens de week oude kinderboeken inleveren. Zorg er wel voor dat de boeken in goede staat zijn en het liefst niet te ouderwets. Alle kinderen krijgen een waardebon, waarmee ze 1 kinderboek mogen kiezen. Zo gaat iedereen op het eind naar huis met nieuw leesvoer. De Klas van Juf Linda maakte hiervoor uitnodigingen en waardebonnen.
• Organiseer een kinderboekenbal. Geef de kinderen de mogelijkheid om mee te denken over leuke activiteiten tijdens het bal, zoals een bingo over dieren of landschappen, het namaken van een kaft met kleurpotloden, stiften en krijt, een fotohoek waar je je kan verkleden met allerlei attributen die passen bij huizen en woningen. Voorbeelden van activiteiten bij voorgaande Kinderboekenweekedities vind je hier. Versier de gymzaal of het schoolplein met mooie slingers, nodig de kinderen uit om er feestelijk uit te zien en zorg uiteraard voor muziek en hapjes/drankjes. 

Afsluitingen per bouw:

• Maak met de klas een filmpje waarin je laat zien waar jullie aan hebben gewerkt. Zorg ervoor dat andere klassen elkaars filmpjes kunnen bekijken.
• Organiseer een voorleeswedstrijd voor elke bouw. Verzamel verschillende thematitels of boeken die passen bij het thema, zodat de kinderen zelf kunnen kiezen uit welk boek ze gaan voorlezen. Bespreek vooraf met de kinderen hoe lang ze moeten voorlezen en hoe ze stemmetjes goed kunnen inzetten. Het kan ook leuk zijn als de bovenbouwkinderen gaan voorlezen bij de onderbouw.

Afsluitingen in eigen groep:

• Maak een slinger van alle gelezen boeken en hang deze op in de klas. Zo zien de kinderen wat er gelezen is tijdens de Kinderboekenweek en worden ze enthousiast gemaakt om een nieuw boek te pakken.
• Speel het spel Boekenmaatjes. Verdeel de klas in twee groepen. De ene helft krijgt een kaartje met een schrijver of titel. De andere helft krijgt een kaartje met een fragment uit één van de thematitels. De kinderen proberen hun maatje te zoeken en bespreken daarna waar het verhaal over ging.
• Doe een boekenbingo met de klas. De kinderen krijgen een kaart met daarop de kaften van de thematitels of andere passende boeken in het thema. In plaats van een getal te noemen kan je een afbeelding van een personage uit het boek laten zien, een klein stukje voorlezen uit het boek, het boek omschrijven in drie steekwoorden of een klein stukje van de kaft laten zien. Wil je er een prijs aan hangen? Geef dan een boek cadeau! Boekentip: Mijn huis te koop!

Digitaal en op afstand afsluiten:

• Op het Youtubekanaal van Heutink werd vorig jaar live de Gi-Ga-Groen Show uitgezonden. Tijdens deze live uitzending van een halfuur kon je met je klas meedoen aan verschillende opdrachten. Dit jaar is dat nog niet aangekondigd, maar mocht het nieuws gedeeld worden dan pas ik het hier aan.

Hopelijk heb je iets gehad aan deze inspiratie voor de openingen en afsluitingen van de Kinderboekenweek 2023.
Heb je nog een ander idee? Laat het me weten, misschien voeg ik hem toe aan dit lijstje.
Voor nu veel plezier gewenst met de Kinderboekenweek 2023!