[DOOR MONIEK] ‘Het maakt niet uit in welke taal de ouders voorlezen, voorlezen heeft hoe dan ook een positief effect op kinderen. Het is wetenschappelijk bewezen dat meertalig voorlezen zeer effectief is’
– Voorlezen in de moedertaal –
Voorlezen in de moedertaal
Er is niets fijner en gezelliger dan samen met je kind op de bank, op de rand van het bed of in een stoel een boek voor te lezen. Behalve dat het gezellig en leuk is, zijn er ook veel verschillende redenen waarom het goed is om voor te lezen. Het blijkt dat (voor)lezen de taalontwikkeling en leesvaardigheid van de kinderen stimuleert (Notten, 2012). Luisteren naar een verhaal wordt van groot belang geacht voor de ontwikkeling van het leren lezen omdat het een beroep doet op dezelfde taalbegripsprocessen als de leesvaardigheid. Om ervoor te zorgen dat ieder kind een lezer wordt, is het van groot belang dat kinderen veel in aanraking komen met lezen (Allington & Gabriel, 2012). Voorlezen is een zeer rijke bron voor de woordenschatontwikkeling en de ontwikkeling van de kennis van de wereld voor de kinderen.
Het voorlezen van boeken kan op een natuurlijke, plezierige manier bijdragen aan het uitbreiden van de woordenschat. Bovendien is voorlezen goed voor het verhaalbegrip. Maar ook wordt het luisteren naar een verhaal van groot belang geacht voor de ontwikkeling van het leren lezen omdat het een beroep doet op dezelfde processen als de leesvaardigheid die in groep 3 aanbod komt (Houtveen, Brokamp, & Smits, 2012).
Maar hoe zit dat met meertalige gezinnen? Zijn de voordelen er nog steeds als de ouders voorlezen in hun moedertaal? Het antwoord is natuurlijk ja. Het is wetenschappelijk bewezen dat meertalig voorlezen zeer effectief is (Stichting Lezen, 2013). Het maakt niet uit in welke taal de ouders voorlezen, voorlezen heeft hoe dan ook een positief effect op kinderen. Het voorlezen in de moedertaal versterkt het denken over taal. Het is van belang dat kinderen een rijktaalaanbod krijgen in zowel het Nederlands als in de moedertaal. De ouders zijn de belangrijkste aanbieder van de moedertaal (Jessner, 2006).
Belangrijk is ouders zich bewust te maken dat zij door voorlezen in het Nederlands of de moedertaal bijdragen aan de taalontwikkeling van hun kinderen. Er is echter wel een kanttekening, als de ouders de Nederlandse taal niet goed beheersen, is de kans heel groot dat zij de verkeerder klanken, woorden of zinsconstructies overbrengen. Dan verlies je alle positieve effecten van het voorlezen. Ouders kunnen dan beter alleen voorlezen in hun moedertaal (Stichting Lezen, 2013).
Niet in alle culturen is het gewoon dat er voorgelezen wordt. Daarom is het de taak van de leerkracht om ouders en verzorgers informatie en tips te geven over het belang van het voorlezen. Breng ouders op de hoogte van het thema waar je mee werkt in de klas en geef hier boekentips bij. Geef ouders het boek dat je in de klas wil voorlezen mee, zodat zij het thuis in de moedertaal kunnen voorlezen voordat het in de klas in het Nederlands voorgelezen wordt. Tevens wil een woordenlijst met de kernwoorden meegeven helpen zodat ouders deze woorden aan bod kunnen laten komen tijdens het voorlezen (Stichting Lezen, 2013)
Het is ook van belang om je schoolbibliotheek uit te breiden met meertalige boeken. Zo kunnen leerlingen die thuis geen Nederlands spreken ook boeken lenen en lezen in hun moedertaal en kunnen ouders een boek lenen om thuis voor te lezen. Hieronder een top 6 met tips voor meertalige boeken.
Top 6 meertalige boeken
- Bukiboeken: is een website met diverse meertalige kinderenboeken, in de webshop staan ook vertalingen van bekende titels.
- Lappa prentenboeken: Lappa heeft prentenboeken in diverse moedertalen en de boeken zijn tevens in het Nederlands te verkijgen.
- Ririro.com: De website ririro.com heeft luister- leesverhalen in diverse talen online.
- NikNak: heeft diverse boeken in diverse talen in de webshop
- Readingcorner: worden de boeken voorgelezen en er zijn boeken die voorgelezen worden in diverse talen.
- Prentenboeken in alle talen: vind je veel vertalingen van bekende boeken. Wel belangrijk dat je het (Nederlandse) boek bij de hand hebt aangezien het luisterfragmenten zijn.
In dit filmpje van is een prachtig voorbeeld van hoe ouders inzetten op meertalig voorlezen aan de hand van het boek ‘Jij bent om op te eten’. Meer lezen? Bekijk dan de blogs over voorlezen op school en interactief voorlezen.
Literatuur:
- Allington, R. L., & Gabriel, R. E. (2012). Every Child, Every Day. Educational Leadership 69( 6), 10-15.
- Houtveen, A. A., Brokamp, S. K., & Smits, A. E. (2012). Lezen, lezen, lezen! Utrecht: Hogeschool Utrecht.
- Jessner, U. (2006). Linguistic awareness in multilinguals: English as a third language. Edinburgh: Edinburgh University Press
- Edinburgh University Press.
- Notten, N. (2012). Over ouders en leesopvoeding. Delft: Eburon.
- Stichting lezen. (2013). Kwestie van lezen. Deel 6 Voorlezen stimuleren in meertalige gezinnen. Amsterdam: Stichting Lezen.