Dat is de vraag van een blog die ik al langere tijd wilde schrijven!
Met het teleurstellende nieuwsbericht van begin december over het dalende leesplezier van jongeren werd het tijd om dit blog af te ronden.
Op kinderboekenjuf.nl geef ik veel tips over wat je moet lezen, dat doe ik ook in de klas.
De meeste kinderen weten wel hoe je moet lezen, maar weten kinderen eigenlijk wel wáárom je moet lezen?
– Waarom lezen we? –
Lezen is de basis
Op school leer je lezen. Sommige kinderen beginnen hier thuis al mee, die letters zijn wel erg interessant. Welke letter staat daar? Hoe schrijf je je eigen naam? Andere kinderen wachten braaf tot ze in groep 3 zitten en vinden het zelfs dan nog lastig om al die tekentjes te ontcijferen. Zelf leerde ik in de kleuterklas lezen, maar in groep 3 kon ik dat niet meer want ‘ik had die letter nog niet geleerd‘. Maar waarom leer je nou eigenlijk lezen?
Lezen is de basis van… bijna alles. Probeer maar eens een dag niet te lezen, dat is zo goed als onmogelijk. De ondertiteling van een tv-programma, het recept tijdens het koken, de berichtjes op social media, de informatie die je ergens voor nodig hebt, de wegwijzers onderweg en ga zo maar door. Je hebt lezen heel hard nodig om jezelf te kunnen redden in onze snelle maatschappij. Je merkt dit als je op vakantie bent en je de taal niet spreekt (denk maar aan de tekens in China), dan is het een heel stuk lastiger om jezelf te redden. Het is dan ook teleurtellend dat Nederlandse tieners lezen niks meer aan vinden. Daarom geef ik je graag enkele redenen om (veel) te lezen.
Leesproblemen
‘In Nederland hebben 2,5 miljoen mensen van 16 jaar en ouder moeite met lezen, schrijven en/of rekenen.‘
– Aldus Stichting Lezen & Schrijven –
Hoe moeilijk het is om niet te kunnen lezen, dat zie je helaas wel bij kinderen met een leesproblemen. Denk aan stoornissen zoals dyslexie of TOS. Door een stoornis hebben kinderen vaak moeite het lezen van alles, wat je bij bijna alle vakken nodig hebt. Op latere leeftijd zal deze stoornis ook bij de communicatie met anderen een probleem blijven geven. Denk maar aan het sociale leven dat middelbare scholieren online leven. Hoe lastig is het om de gesprekken in een Whatsappgroep van je klasgenoten te kunnen volgen?
Voor kinderen die Nederlands als tweede taal leren kan het lezen een hele opgave zijn. Vooral als zij op latere leeftijd aan onze taal beginnen zal duidelijk worden hoe lastig het voor hen is om dezelfde teksten te lezen die leeftijdgenootjes lezen.
Leesproblemen maken duidelijk hoe belangrijk het is om te kunnen lezen, zodat je goed mee kunt draaien in de maatschappij.
Ontwikkeling
Dan heb je nog het stukje ontwikkeling, wat leer je van (veel) lezen? Door verschillende boeken te lezen kom je in allerlei werelden. Je reist rond, komt op plaatsen waar je nog nooit geweest bent en beleeft allerlei avonturen. Denk aan Boreas en de zeven zeeën waarmee je in een zeilboot op reis gaat.
Je leest over de emoties en visie van personages die soms lijnrecht tegenover jouw eigen idealen kunnen staan. Zoals de Trias uit Borealis die kinderen ontvoeren omdat de wereld zal vergaan. Hoe denk jij daarover?
Veel boeken voeden je een beetje op, denk maar aan Ik ben Vincent en ik ben niet bang waaruit heel duidelijk wordt wat pesten met een persoon kan doen.
Dan heb ik het nog niet eens gehad over de woordenschat die je ontwikkelt door te lezen. Lastige woorden worden uitgelegd in de context. Stukken tekst vormen een geheel. Je vormt je een beeld in je hoofd en begrijpt waar het over gaat. Met de juiste achtergrondinformatie kun je steeds moeilijkere boeken en informatie tot je nemen.
Het nut van lezen
In dit filmpje van Arnoud Kuijpers wordt het nut van lezen heel mooi uitgelegd aan de hand van enkele feiten over lezen.
‘Lezen is voor de neuropsychologische ontwikkeling en hersenrijping een uitstekend hulpmiddel.’
Bekijk ook: Oefenen voor AVI en DMT?
Dus waarom lezen we?
Dit zijn de voordelen van (veel) lezen:
- Je kunt de dagelijkse dingen te begrijpen. Denk aan een recept tijdens het koken en de wegwijzers onderweg.
- Je kunt communiceren met elkaar via o.a. e-mail, Whatsapp, social media, etc.
- Je ontwikkelt jezelf door via de vensters van boeken op een andere manier naar de wereld te kijken.
Leesplezier
Inzetten op leesplezier, ervoor zorgen dat lezen leuk is, dat is natuurlijk geweldig! Maar dat kan niet het enige doel van je leesonderwijs zijn. Zorg ervoor dat kinderen begrijpen wáárom ze moeten lezen, zodat ze ook willen lezen! Help ze daarna met het leuk maken van het lezen.
