[DOOR MARIE-JOSE] Samen spelen, samenwerken en samenleven
– Thema Anders is anders… –
Thema Anders is anders….
Langzamerhand ontdekken kinderen dat het niet in ieder gezin hetzelfde gaat. Dat andere kinderen anders worden opgevoed, de regels zijn anders en er zijn andere waarden en normen. Ook op school merken ze verschillen tussen kinderen en leerkrachten op. De verschillen kunnen te maken hebben met bijvoorbeeld andere culturele achtergronden, andere levensbeschouwing, andere geaardheid en andere taalachtergrond.
Het is belangrijk dat wij kinderen kunnen leren hoe divers onze maatschappij is en dat wij waardering hebben voor de diversiteit. Door kennis te krijgen over de verschillen kunnen we begrip opbouwen. De diversiteit maakt ons mensbeeld rijker. Het maakt niet uit wie of wat je bent, je doet er altijd toe!
Essentieel thema
Bij de LIST-methodiek kiezen de leerkrachten een essentieel thema. Essentiële thema’s zijn brede onderwerpen waar mensen op verschillende wijzen naar kijken en die uitnodigen tot het stellen van vragen en filosoferen. Het zijn thema’s die vaak terugkomen in het dagelijks leven. Door het gebruik van een essentieel thema leren kinderen de verbinding te leggen tussen de wereld en zichzelf. Het doel van het thematisch voorlezen is dat de ervarings- en taalbasis van de kinderen vergroot wordt.
We gaan aan de slag met het essentieel thema: Anders is anders…
Vanuit het gegeven dat er allerlei verschillen zijn tussen kinderen is het mogelijk om binnen dit thema vanuit prentenboeken verschillende dilemma’s te bespreken met de kinderen.
Doelen thema Anders is anders
Vele doelen kunnen beschreven worden bij dit thema. Het ligt er natuurlijk aan welke samenhang jezelf aanbrengt binnen de lessen. Bij de uitwerking van dit blog zoomen we vooral in op de bouwsteen ‘mensbeeld en identiteit’, ‘waarden en idealen’ en de bouwsteen ‘cultuur’ zoals beschreven bij de voorstellen van curriculum.nu. Binnen deze bouwstenen leren kinderen over het beeld dat ze van zichzelf hebben. Ze leren hoe het beeld van henzelf kan verschillen van het beeld dat anderen van ze hebben. Ze worden zich bewust van welke cultuur zij deel uit maken en welke waarden en normen, opvattingen, omgangsvormen en manieren om je uit te drukken daarbij horen.
Enkele voorbeelden van kennis en vaardigheden die ze binnen deze thema’s kunnen leren en uitgewerkte boeken die bij deze doelen aansluiten:
- Dat er een verschil kan zitten over wat zij zelf denken en wat anderen denken;
- Anders is anders, over een jongen met autisme die de wereld anders ervaart dan alle andere kinderen die hij kent
- Tweeling, over het op elkaar lijken, vinden anderen dat ook?
- Het knapste varken van de wereld, je bent goed zoals je bent
- Over groepen waar zij zelf deel van uitmaken;
- Kikker is kikker hoe je tot inzicht komt wat je kwaliteiten zijn als je met anderen in gesprek gaat.
- De krokodil die niet van water hield, over je talent ontdekken
- Over indelingen (zoals jongens-meisjes, kinderen-volwassenen, mensen en dieren);
- Oscar mist zijn moeder
- Over gebruiken, leefgewoontes en feestdagen vanuit verschillende culturele en religieuze achtergronden;
- Waar is mijn noedelsoep ?!?, over wat kinderen in andere landen lekker vinden (blog verschijnt 29-12-2020)
- Wie durft? zegt Sinterklaas, over kwaliteiten zien en het veranderend uiterlijk van de pieten.
- Alle dieren drijven, over de Ark van Noah
- Papa is de allerbeste, over vaderdag
- Luuk en Lotje Het is carnaval
- Kolletje en Dirk naar de kermis
- Over verschillen en overeenkomsten tussen kinderen;
- Tweeling, wat is bij iedereen hetzelfde en waarin zijn we verschillend?
- Kom erbij, iedereen mag meedoen
- Een vriendje voor altijd, wat is echte vriendschap?
- Over dat je oordeel kan veranderen als je ergens meer over weet;
- Kikker en de vreemdeling, (even doorscrollen) ontdekken hoe iemand echt is, vreemd is niet gelijk slecht.
- Anders is anders, over hoe het is/voelt als je autisme hebt
- Hoekjes van geluk, Sam ontdekt hoe hij van een pechvogel in een geluksvogel verandert als het met anderen in gesprek gaat
- Over wat jij belangrijk vindt en wat anderen belangrijk vinden;
- Mijn wonderlijke oom, over wat gewoon is en wat ongewoon is.
- Was ik maar, om na te denken over waar iedereen bijzonder in is.
- De mooiste vis van de zee, over jezelf veranderen om aardig gevonden te worden.
- Dat ze zich ervan bewust worden dat er meerdere talen zijn;
- Mijn vriendje BANG
- Olaf & Giraf en de grote plons
Introductie thema Anders is anders
Laat het Youtube filmpje ‘iedereen behalve ik’ zien.
Denkvragen na het zien van dit filmpje:
- Wat kunnen de dieren in het filmpje wat jij ook kunt?
- Als kikker in het water kijkt ziet hij zijn spiegelbeeld. Als jij het spiegelbeeld zou zijn wat zou je dan tegen kikker zeggen?
- Hoe kun je kikker helpen zodat hij zelf weet waar hij goed in is?
- Wat is het verschil tussen eend en kikker, haas en kikker etc. en hoe komt dat?
- Wat zouden de andere dieren over kikker zeggen?
- Kun jij iets noemen waar iemand heel goed in is en wat jij (nog) niet kunt?
- Heb jij dat ook wel eens dat je denkt ‘iedereen kan/mag dat’ behalve ik? Hoe komt dat denk je?
Ook het volgende filmpje van school t.v. is geschikt als introductie: Anders is raar met wolfram
Mogelijke activiteiten thema Anders is anders
Bouwhoek
Leg foto’s van bouwsels uit verschillende culturen neer, kijk eens bij google afbeeldingen naar de verschillende huizen in de wereld waar mensen wonen en laat de kinderen experimenteren met nabouwen. Denk aan:
- Een kerk
- Een moskee
- Een piramide
- De Taj Mahal
- Een tipi
- Huizen in grotten
- Hutten
- Iglo
Wat zie je in de prentenboeken die aansluiten bij dit thema en wat wil je nabouwen?
Creatief schrijven
Laat de kinderen experimenteren en ontdekken. Denk aan:
- Laat verschillende alfabetten zien en leer ze eenvoudige woordjes in het Chinees Op deze site vind je het Arabisch alfabet.
- In sommige landen schrijven ze van rechts naar links. Probeer eens uit met je naam.
- In sommige landen schrijven ze van rechtsonder naar linksboven, probeer eens uit.
- Teken en schrijf welk talent jij zou willen hebben.
- Welke talenten hebben wij in onze klas? Maak een lijstje.
Muziek
Muziek uit alle culturen.
- Laat verschillende volksliederen horen passend bij de culturen die in je eigen groep voorkomen
- Leer kinderen verschillende verjaardagsliedjes in andere talen
- Laat je inspireren door deze lesbrief die bij dit filmpje van school tv. hoort.
- Via de site van muziekweb kun je klikken op tabblad wereld en allerlei verschillende muziekstijlen laten horen aan de kinderen
- Op de site van de zangexpress kun je verschillende kinderliedjes uit de hele wereld laten horen en aanleren, zie hiervoor ook de site van peuterplace
- Er is een yurl gemaakt waar je filmpjes en liedjes kunt vinden in andere talen
- Wereldse kinderliedjes van Nurlaila Karim.. Via you tube kun je bijvoorbeeld de volgende liedjes vinden:
Lezen
Naast het voorlezen van prentenboeken die met het thema te maken hebben en genoemd staan bij de doelen kun je ook nog denken aan:
- Sprookjes en prentenboeken uit andere landen
- Lees een bekend prentenboek in een andere taal voor, bezoek hiervoor eens Prentenboeken in alle talen of de site van Lowan waar je veel informatie kunt vinden.
Spel
Spelletjes uit andere landen
- Spel reis rond de wereld
- Verzamelblog over kinderen in andere landen
- Spelletjes van over heel de wereld
Rekenen
- Tellen in andere talen
Sociaal-emotioneel
- Leer kinderen elkaar te groeten in verschillende talen en op verschillende manieren
- Filosoferen met kinderen, een blog van Sabine Wassenberg met veel voorbeeldmateriaal